二桃杀三士 èr táo shā sān shì: με δύο ροδάκινα σκοτώνει τρία παλληκάρια

Αυτή η παροιμία προέρχεται από το βιογραφικό έργο Χρονικά του Γιαντσέ (晏子春秋, που κυριολεκτικά σημαίνει Άνοιξη και Φθινόπωρο του Γιαντσέ, ο οποίος [578 π.Χ.—500 π.Χ.] υπήρξε γνωστός πολιτικός του Βασιλείου Τσι κατά το τέλος της περιόδου της Άνοιξης και Φθινωπόρου [770 π.Χ.- 476 π.Χ.]). Είναι εκείνος που είπε στον βασιλιά Τζινγκόνγκ ότι είναι λάθος να σκοτώσει κάποιον μόνο επειδή θαυμάζει την ομορφιά του βασιλιά, όταν ο βασιλιάς Τζινγκόνγκ απειλούσε να σκοτώσει έναν αξιωματούχο που συχνά τον κοίταζε. Ύστερα ο βασιλιάς άφησε τον αξιωματούχο να τον αγκαλιάσει. Η σημερινή ιστορία, από την οποία προέρχεται η 42η παροιμία μας, συνέβη επίσης μεταξύ του σοφού Γιαντσέ και του βασιλιά Τζινγκόνγκ.

Τρία παλληκάρια, ο Γκονγκσούν Τζίε, ο Τίεν Καϊτζιάνγκ και ο Γκου Γεζί, υπηρετούσαν τον βασιλιά Τζινγκόνγκ, και ήταν γνωστοί για την γενναιότητα και δύναμη τους, που μπορούσαν να παλέψουν ακόμα και τίγρη. Όταν ο Γιαντσέ τους προσπέρασε μια μέρα, πήγαινε γρήγορα με μικρά βήματα δείχνοντας τον σεβασμό του. Όμως, τα τρία παλληκάρια ούτε καν σηκώθηκαν κάτι που ήταν πολύ αγενές.

Ο Γιαντσέ μπήκε μέσα και είπε στον Τζινγκόνγκ ότι, «έμαθα ότι τα παλληκάρια που τρέφει ένας συνετός βασιλιάς, πρέπει στον βασιλιά να είναι πιστά, στον ηλικιωμένο να είναι ευγενικά, προς το εσωτερικό να μπορούν να σταματήσουν την οχλαγωγία, και προς το εξωτερικό να μπορούν να αποτρέψουν τους εχθρούς. Οι ανώτεροι θα πρέπει να εγκωμιάζουν τα κατορθώματά τους και οι κατώτεροι να θαυμάζουν το θάρρος τους. Γι'αυτό ο βασιλιάς τους δίνει αξιοπρεπή θέση και υψηλό μισθό. Αλλά αυτά τα τρία παλληκάρια που τρέφετε, στον βασιλιά δεν τους ενδιαφέρει η πίστη, στον ηλικιωμένο δεν τους νοιάζει ο σεβασμός, στο εσωτερικό δεν μπορούν να σταματήσουν την οχλαγωγία και στο εξωτερικό δεν μπορούν να αποτρέψουν τους εχθρούς. Είναι μια απειλή για την χώρα. Καλύτερα να τους ξεφορτωθούμε.»

Ο βασιλιάς είπε, «αυτοί οι τρεις είναι δυνατοί. Φοβάμαι μήπως δεν μπορούμε να τους παλέψουμε. Ούτε μπορούμε να τους δολοφονήσουμε κρυφά.»

Ο Γιαντσέ είπε, «παρόλο που είναι δυνατοί και τρομεροί, δεν δίνουν προσοχή στην ευγένεια των ηλικιωμένων.» Τότε ζήτησε τον βασιλιά να στείλει ένα αγγελιοφόρο με δύο ροδάκινα, λέγοντας «γιατί δεν τρώτε τα ροδάκινα σύμφωνα με τα επιτεύγματά σας;»

Ο Γκονγκσούν Τζίε αναστέναξε και είπε, «ο Γιαντσέ είναι πραγματικά έξυπνος! Έκανε τον βασιλιά να μετρήσει τα επιτεύγματά μας. Είναι δειλό αν δεν δεχτούμε τα ροδάκινα. Τα άτομα είναι περισσότερα από τα ροδάκινα οπότε θα αναγκαστούμε να μοιράσουμε τα ροδάκινα σύμφωνα με τα επιτεύγματά μας. Μια φορά πάλεψα ένα αγριόχοιρο και άλλη μια φορά πάλεψα μια τίγρη. Κατά τα δικά μου επιτεύγματα, μπορώ να φάω ένα ολόκληρο ροδάκινο.» Πήρε ένα ροδάκινο και σηκώθηκε.

Ο Τίεν Καϊτζιάνγκ είπε, «εγώ δύο φορές απέκρουσα το στρατό των εχθρών. Με τέτοιο επίτευγμα μπορώ και εγώ να φάω ένα ροδάκινο χωρίς να το μοιραστώ με άλλους.» Πήρε και αυτός ένα ροδάκινο και σηκώθηκε.

Ο Γκου Γεζί είπε και τα δικά του επιτεύγματα που ήταν φανερά πολύ πιο μεγάλα από των άλλων δύο.

Τότε οι πρώτοι δύο είπαν, «η γενναιότητά μας δεν είναι συγκρίσιμη με την δική σου, τα επιτεύγματά μας δεν είναι συγκρίσιμα με τα δικά σου. Είναι πλεονεξία που πήραμε τα ροδάκινα χωρίς ταπεινότητα. Είναι δειλία που ζούμε μετά από μια τέτοια συμπεριφορά.»

Και οι δύο επέστρεψαν τα ροδάκινα και αυτοκτόνησαν.

Ο τρίτος τότε είπε, «δεν είναι σωστό που πέθαναν οι δύο αλλά ζω εγώ, δεν είναι ενάρετο που ταπεινώνω με λόγια τους άλλους και κολακεύω τον εαυτό μου, δεν είναι γενναίο που μετανιώνω για την συμπεριφορά μου αλλά δεν τολμώ να πεθάνω.» Και αυτός επέστρεψε τα ροδάκινα και μετά αυτοκτόνησε.

Ο αγγελιοφόρος γύρισε και ανέφερε, «είναι ήδη νεκροί.» Ο βασιλιάς τότε τους έθαψε με τιμές.

Η παραπάνω ιστορία μάλλον έχει σχέση με τους πολιτικούς αγώνες ή κάτι άλλο που δεν ξέρουμε ακριβώς μια και συνέβη στην αρχαιότητα. Η παροιμία «με δύο ροδάκινα σκοτώνει τρία παλληκάρια» συμβολίζει το να σκοτώνει κάποιον με έξυπνα στρατηγήματα ή γενικότερα το να καταφέρνει τους στόχους με λίγα μέσα.