Το αρχαίο κινέζικο επιτραπέζιο παιχνίδι Γουέιτσι (Weiqi), πιο γνωστό ως «Γκο» στον δυτικό κόσμο λόγω του ονόματός του στα ιαπωνικά, δεν είχε προσελκύσει την προσοχή των μέσων ενημέρωσης στην Κίνα, που είναι ο τόπος γέννησής του, αφού κάποιοι Ιάπωνες και Κορεάτες έγιναν κορυφαίοι παίκτες του κόσμου για πολλά χρόνια.

Το ΆλφαΓκο (AlphaGo), ένα πρόγραμμα υπολογιστή που αναπτύχθηκε από την Google, την Τρίτη (15 Μαρτίου) έκανε σαφές ότι μπορεί να νικήσει με διαφορά τους ανθρώπους. Νίκησε τον άσσο του Γκο, τον Νοτιοκορεάτη Lee Se-dol, με 4-1.

Το Google υπολόγισε ότι 60 εκατομμύρια άνθρωποι στην Κίνα παρακολούθησαν τον πρώτο γύρο του αγώνα στις 9 Μαρτίου.

Ήμουν μια από αυτούς, αλλά δεν ξέρω πολλά για το Γκο. Ο λόγος που παρακολούθησα τον αγώνα είναι επειδή ο 7χρονος γιος μου μαθαίνει Γουέιτσι από τότε που ήταν πέντε χρονών. Ενώ ο διαγωνισμός πυροδότησε μια παγκόσμια συζήτηση για το αν η τεχνητή νοημοσύνη θα μπορούσε να απειλήσει την ανθρωπότητα, η άμεση ανησυχία μου είναι αν ο γιος μου πρέπει να συνεχίσει να μαθαίνει την αρχαία τέχνη του παιχνιδιού, ή θα πρέπει να στραφεί καλύτερα στην εκμάθηση της σύγχρονης τεχνικής κωδικοποίησης υπολογιστών.

Το παιχνίδι Γκο προήλθε από την αρχαία Κίνα περισσότερα από 2.500 χρόνια πριν, και είναι ένα από τα αρχαιότερα επιτραπέζια παιχνίδια που παίζονται μέχρι σήμερα. Θεωρήθηκε ως ένα από τις τέσσερις βασικές τέχνες ενός καλλιεργημένου Κινέζου λόγιου της αρχαιότητας.

Οι κανόνες του παιχνιδιού είναι σχετικά απλοί και ο στόχος είναι να πάρει ο ένας παίκτης περισσότερο έδαφος από τον αντίπαλο. Αλλά υπάρχει σημαντική στρατηγική που εμπλέκεται στο παιχνίδι και ο αριθμός των πιθανών παιχνιδιών είναι τεράστιος, κάνοντάς το ένα εξαιρετικά πολύπλοκο παιχνίδι. Για να παίξει κάποιος καλά απαιτείται να έχει ψυχική πειθαρχία, βαθιά φιλοσοφική στάση και στρατηγικό μυαλό.

Το πιο σημαντικό που έμαθα είναι ότι το Γκο βασίζεται στην φιλοσοφία της αρμονίας. Πρόκειται για μοίρασμα μέσω επεκτατικής επιρροής και όχι σύγκρουσης. Σε σύγκριση με το σκάκι, το οποίο είναι ένα παιχνίδι με στόχο να αιχμαλωτίσει τον βασιλιά του αντιπάλου μέσω της επίθεσης, στο Γκο ο παίκτης μπορεί να κερδίσει μόνο με την εξάπλωση της επιρροής. Αν υπάρχει λόγος κατάληψης θέσης λόγω στρατηγικών συμφερόντων τότε ο παίχτης προχωρά, αλλιώς κατευθύνεται αλλού.

«Το Γκο είναι ίσως το μόνο επιτραπέζιο παιχνίδι που όσο παίζεις τόσες περισσότερες «πέτρες» βλέπεις στο γκόμπαν. Στα υπόλοιπα παιχνίδια, όσο παίζεις τόσο λιγότερα πιόνια βλέπεις.» έτσι είπε ο εκπαιδευτής του γιου μου.

Ως ενσάρκωση του αρχαίου κινεζικού πολιτισμού, το Γουέιτσι φέρει το γονίδιο της κινεζικής σοφίας. Το παιχνίδι εκπαιδεύει τους ανθρώπους να πάρουν ευχαρίστηση από τις πολλαπλές απαντήσεις, τους συνδυασμούς και τις εκπλήξεις που εμφανίζονται συνεχώς από τις νέες καταστάσεις. Λέγεται ότι η γαλήνη και η ηρεμία παίρνουν τη θέση της επιθετικότητας, καθώς και η απόλαυση του αναλογισμού.

Το ΆλφαΓκο δεν θα μπορούσε να νικήσει τον Lee Se-dol αν δεν είχε "μάθει" την σοφία και την τέχνη του Γκο. Ο ίδιος ο διαγωνισμός είναι μόνο για το ποιος μπορεί να παίξει καλύτερα το παιχνίδι Γκo.

Με άλλα λόγια, το ΆλφαΓκο κέρδισε τον διαγωνισμό επειδή τελειοποίησε την πολυπλοκότητα και την εφευρετικότητα του παιχνιδιού μέσω της τεχνολογίας των υπολογιστών, ένα μεγάλο παράδειγμα της συνέργειας που δημιουργήθηκε από τη συγχώνευση της ανατολικής και της δυτικής σοφίας.

Έτσι, στην ιδανική περίπτωση, ο γιος μου θα προετοιμαστεί καλύτερα για το μέλλον μαθαίνοντας τόσο την τέχνη του Γκο όσο και την κωδικοποίηση υπολογιστών. Για την ώρα, νομίζω ότι θα συνεχίσει τα μαθήματα Γκο.

（Από την κα. Βου Τζεν, αρχισυντάκτη της Shanghai Daily）