Του Γιώργου Ν. Τζογόπουλου
H φετινή σύνοδος της ομάδας BRICS, η οποία θα πραγματοποιηθεί στο Καζάν της Ρωσίας, έχει ιδιαίτερα χαρακτηριστικά. Θα είναι η πρώτη φορά, που εκτός από την Κίνα, τη Βραζιλία, την Ινδία, τη Ρωσία, και τη Νότιο Αφρική, θα συμμετάσχουν τα καινούρια μέλη, δηλαδή η Αίγυπτος, η Αιθιοπία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, το Ιράν, και η Σαουδική Αραβία. Η διεύρυνση αυτή και το ενδιαφέρον αρκετών ακόμα χωρών να συνεργαστούν δείχνουν πως η ομάδα BRICS αυξάνει τη σημασία της στο διεθνές σύστημα.
H Kίνα αποτελεί την κινητήριο δύναμη των BRICS, καθώς η ισχύς της οικονομίας της είναι μεγαλύτερη από αυτή των άλλων κρατών. Η συνεχιζόμενη προσπάθεια της κινεζικής κυβέρνησης να σταθεροποιήσει την εθνική οικονομία μειώνοντας τα επιτόκια και διευκολύνοντας τους τρόπους αποπληρωμής των στεγαστικών δανείων, αποτελεί θετική εξέλιξη ενόψει της συνόδου στη Ρωσία. Όσο περισσότερο συμβάλλει η Κίνα στην ανάπτυξη των BRICS (είτε αυξάνοντας τις εμπορικές ανταλλαγές είτε πραγματοποιώντας επενδύσεις) τόσο μεγαλύτερος ο αντίκτυπος στα παγκόσμια οικονομικά μεγέθη. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζα της Γαλλίας, η διευρυμένη ομάδα των BRICS (BRICS+) αποτέλεσε το 2022 το 35,6% του παγκόσμιου ΑΕΠ με όρους ισοτιμίας αγοραστικής δύναμης. Εντός των BRICS+, η Κίνα έχει το 55% του συνολικού ΑΕΠ.
Για την Κίνα, η λειτουργία της ομάδας BRICS+ θα αποτελέσει χρήσιμο εργαλείο για την προώθηση της πολυμέρειας στη διεθνή σκηνή. Εκτός από την οικονομική διάσταση αυτή καθεαυτή, οι χώρες που συμμετέχουν στην ομάδα συμφωνούν για την ανάγκη ενίσχυσης της φωνής τους σε διεθνείς οργανισμούς. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η μεταρρύθμιση του τρόπου λειτουργίας του ΟΗΕ. Δεν είναι τυχαίο πως στις εργασίες του Καζάν θα παρευρεθεί ο Γενικός Γραμματέας του Οργανισμού Αντόνιο Γκουτιέρες. Παράλληλα, εντατικοποιώντας τη συνεργασία της με άλλες χώρες εντός της ομάδας BRICS+, η Κίνα έχει τη δυνατότητα να βρίσκει υποστηρικτές σε διάφορες πρωτοβουλίες της. Πριν από λίγες βδομάδες, η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ ενέκρινε το ψήφισμα «Ενισχύοντας τη Διεθνή Συνεργασία στην Ανάπτυξη Υποδομών για την Τεχνητή Νοημοσύνη» που είχε, μεταξύ άλλων, προτείνει η κινεζική κυβέρνηση. Πλέον, η τελευταία καλεί τις χώρες από τους BRICS+ να συμβάλουν ενεργά στην πρακτική υλοποίηση του ψηφίσματος.
Επίσης, η φετινή σύνοδος στο Καζάν αναμένεται να δώσει τη δυνατότητα στην Κίνα να επαναλάβει τις πάγιες θέσεις της σε θέματα γεωπολιτικής. Όπως ανέφερε ο Ουάνγκ Γι στην πρόσφατη συνεδρίαση των υπουργών εξωτερικών της ομάδας BRICS, η οποία πραγματοποιήθηκε στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη, ο κόσμος χαρακτηρίζεται πλέον από «αταξία». Η Κίνα δεν ευθύνεται για τους πολέμους στην Ουκρανία και τη Μέση Ανατολή αλλά επιδιώκει να μεσολαβήσει διακριτικά ούσα συνομιλητής όλων των εμπλεκόμενων πλευρών. Υπενθυμίζεται πως δύο από τις νέες χώρες των BRICS+, το Ιράν και η Σαουδική Αραβία, αποκατέστησαν πέρυσι τις διπλωματικές τους σχέσεις ύστερα από τη Διακήρυξη του Πεκίνου. Ακόμα, η κινεζική κυβέρνηση προωθεί εδώ και χρόνια τις συνομιλίες μεταξύ Αιγύπτου και Αιθιοπίας πάνω στο θέμα της ανέγερσης του αιθιοπικού φράγματος.
Τέλος, η Κίνα προσεγγίζει τη φετινή σύνοδο των BRICS+ υπό το πρίσμα της γενικότερης πολιτικής της έναντι του Παγκόσμιου Νότου. Το πλεονέκτημα της πολιτικής αυτής είναι πως ολοένα και περισσότερες χώρες του Παγκόσμιου Νότου αναζητούν συνεργασία με τους BRICS+. Αυτό δίνει τη δυνατότητα στην κινεζική κυβέρνηση να αναζητεί τρόπους συνεργειών οι οποίοι μπορούν να δημιουργήσουν αμοιβαία οικονομικά οφέλη. Δεν είναι τυχαίο πως στο Καζάν θα εκπροσωπηθούν κράτη από την Αφρική, την Ασία, τη Λατινική Αμερική, και τη Μέση Ανατολή.
