To παρελθόν της Κίνας αποτελεί τον καθρέπτη του παρόντος. Η μελέτη της ιστορίας της αυτοκρατορικής περιόδου μπορεί να προσφέρει ορισμένα διδάγματα τα οποία είναι χρήσιμα ακόμα και την σημερινή εποχή. Προς την κατεύθυνση αυτή, πιο σημαντική από τη μελέτη της αυτοκρατορικής περιόδου είναι ίσως η κατανόηση της σύγχρονης ιστορίας της Κίνας η οποία είχε ως αφετηρία το τέλος του εμφυλίου πολέμου, την 1η Οκτωβρίου 1949. Aν και η χώρα είναι διαρκώς παρούσα μέσα στις χιλιετίες, η πορεία της Νέας Κίνας στο διεθνές σύστημα ξεκίνησε πριν από 75 χρόνια.
H κατάσταση στην οποία βρισκόταν η Κίνα, όταν τελείωσε ο εμφύλιος πόλεμος, ήταν δραματική. H ανοικοδόμηση της χώρας, η αντιμετώπιση της φτώχειας και της ανέχειας και η κοινωνική συνοχή αποτέλεσαν προτεραιότητες για το Κομμουνιστικό Κόμμα υπό την ηγεσία του Μάο Τσετούνγκ. Μετά το 1978, η πολιτική του ανοίγματος και των μεταρρυθμίσεων υπό την καθοδήγηση του Ντένγκ Σιαοπίνκ αποτέλεσε το εφαλτήριο ώστε η Κίνα να αρχίσει να αναπτύσσεται με εντυπωσιακούς ρυθμούς. Το τέλος του Ψυχρού Πολέμου και η είσοδος της Κίνας στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου το 2001 ενίσχυσαν την τάση αυτή και απογείωσαν την εθνική οικονομία.
H δημιουργία μιας σοσιαλιστικής οικονομίας της αγοράς έχει αποτελέσει το στόχο των κινεζικών κυβερνήσεων. Αυτό πρακτικά σημαίνει πως την ίδια στιγμή που το Κομμουνιστικό Κόμμα καθορίζει τις εθνικές προτεραιότητες, ορισμένα χαρακτηριστικά της αγοράς βοηθούν τη λειτουργία του κράτους και των κρατικών επιχειρήσεων. Μέσα στο πλαίσιο αυτό, οι συνθήκες ζωής για τους Κινέζους πολίτες έχουν βελτιωθεί σε τομείς όπως η υγεία και οι μεταφορές. Δεν υπάρχει πιο σημαντικό επίτευγμα από την εξάλειψη της απόλυτης φτώχειας, πριν από τρία χρόνια το 2021. Παράλληλα, πολλές κινεζικές κρατικές εταιρείες συμβάλλουν στον εθνικό πλούτο και έχουν καταταγεί στις ισχυρότερες του κόσμου από πλευράς οικονομικής ισχύος και αποτελεσματικότητας.
Τον 21ο αιώνα, και κυρίως τα χρόνια της προεδρίας του Σι Τζινπίνγκ, η Κίνα κάνει αισθητή την παρουσία της στη διεθνή σκηνή. Η υλοποίηση του νέου Δρόμου του Μεταξιού, για παράδειγμα, διευκολύνει τη δραστηριοποίηση πολλών κινεζικών εταιρειών στο εξωτερικό. Το μερίδιο συμμετοχής της Κίνας στην παγκόσμια ανάπτυξη και το παγκόσμιο εμπόριο αυξάνει, έτσι, ολοένα και περισσότερο. Η Κίνα, μάλιστα, αν και παραμένει αναπτυσσόμενη οικονομία, δεν αποτελεί πλέον μόνον ελκυστικό τόπο προορισμού για δυτικές εταιρείες που επιθυμούν να διατηρούν χαμηλό κόστος παραγωγής σε μια τεράστια αγορά, αλλά επενδύει η ίδια στην έρευνα και την καινοτομία. Διάφορα κινεζικά προϊόντα στους τομείς της ενεργειακής μετάβασης και της ψηφιακής τεχνολογίας απολαμβάνουν παγκόσμιας επιτυχίας.
75 χρόνια μετά την ίδρυσή της η Κίνα έχει εξελιχθεί στη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου μετά τις Ηνωμένες Πολιτείες, ενώ ο διεθνής οικονομικός και γεωπολιτικός της ρόλος γίνεται πρωταγωνιστικός. Παρόλα αυτά, οι προκλήσεις ενόψει του μέλλοντος παραμένουν μεγάλες. H συνέχιση της βελτίωσης των συνθηκών διαβίωσης των Κινέζων πολιτών παραμένει προτεραιότητα υπό δύσκολες συνθήκες. Οι προτεραιότητες της κινεζικής κυβέρνησης είναι διαφορετικές συγκριτικά με τις περασμένες δεκαετίες και οι καινούριοι στόχοι που τίθενται, όπως για παράδειγμα η ενεργειακή μετάβαση και η βιώσιμη ανάπτυξη, πιέζουν τους οικονομικούς δείκτες. Επίσης, το διεθνές περιβάλλον είναι πια ιδιαίτερα ανταγωνιστικό. Οι σχέσεις της Κίνας με τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρωπαϊκή Ένωση αναζητούν ακόμα κοινή πορεία – με τις διαφωνίες να επισκιάζουν ενίοτε τις δυνατότητες συνεργειών.
Oι υπάρχουσες δυσκολίες δεν αλλάζουν τους στόχους που θέτει το Κομμουνιστικό Κόμμα, που είναι ο περαιτέρω εκσυγχρονισμός ως το 2035 και η εξέλιξη σε μια αναπτυγμένη οικονομία το 2049. Άλλωστε, μια ματιά στην ιστορία της Κίνας δείχνει πως η πρόοδος έχει καταγραφεί σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα κατόπιν στρατηγικού σχεδιασμού και σκληρής δουλειάς. Σίγουρα, οι Κινέζοι πολίτες μπορούν να απολαύσουν τη φετινή εθνική γιορτή της 1ης Οκτωβρίου 2024 όντας υπερήφανοι για τα χειροπιαστά επιτεύγματα της χώρας τους, που στο παρελθόν ίσως έμοιαζαν με φανταστικά σενάρια.
