Του Γιώργου Ν. Τζογόπουλου
Οι συγκρούσεις αποτελούν βασικό συστατικό του σημερινού κόσμου. Οι πόλεμοι στη Μέση Ανατολή και την Ουκρανία έχουν προκαλέσει έναν πολύ υψηλό αριθμό νεκρών και τραυματιών, και επηρεάζουν τη σταθερότητα του παγκόσμιου συστήματος. Παρόλο που η Κίνα δεν είναι υπεύθυνη για τους δύο αυτούς πολέμους, παρακολουθεί τις εξελίξεις στενά, και προσπαθεί να αναλάβει πρωτοβουλίες με στόχο την γεφύρωση των διαφορών. Ως μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών και ως η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου καλείται να δράσει, αξιοποιώντας το κύρος και την επιρροή της.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα δραστηριοποίησης της κινεζικής διπλωματίας αποτελεί η Διακήρυξη του Πεκίνου, η οποία πετυχαίνει τη συμφιλίωση μεταξύ διαφορετικών παλαιστινιακών ομάδων. Σύμφωνα με την Διακήρυξη αναγνωρίζεται η Οργάνωση για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης ως ο μόνος νόμιμος αντιπρόσωπος του Παλαιστινιακού λαού. Επίσης, δεσμεύονται οι Παλαιστινιακές ομάδες, συνολικά 14 που συμμετείχαν στις διαβουλεύσεις του Πεκίνου υπό την καθοδήγηση του υπουργού εξωτερικών Ουάνγκ Γι, να δημιουργήσουν προσωρινή κυβέρνηση εθνικής συμφιλίωσης, με κύριο στόχο της ανοικοδόμηση στη Λωρίδα της Γάζας.
Ο ειδικός απεσταλμένος της Ευρωπαϊκής Ένωσης στη Μέση Ανατολή, Σβεν Κούπμανς, τοποθετήθηκε δημόσια για τη Διακήρυξη του Πεκίνου, γράφοντας πως «η Κίνα έχει εξέχοντα ρόλο για τη συμφιλίωση πάνω στη βάση των δύο κρατών, και για την κατάπαυση του πυρός». Σύμφωνα με τον ίδιο, η σινοευρωπαϊκή συνεργασία είναι χρήσιμη για την ειρήνη στη Μέση Ανατολή. Προφανώς, η Διακήρυξη του Πεκίνου από μόνη της δεν οδηγεί αυτόματα σε ειρήνη, καθώς ο πόλεμος στη Γάζα συνεχίζεται. Είναι, όμως, σημαντικό για τους Παλαιστινίους πως – με τη μεσολάβηση της Κίνας – κατάφεραν, να παραμερίσουν τις διαφορές τους, για να επιτύχουν τον εθνικό τους στόχο. Η ιστορία της σύγκρουσης στη Μέση Ανατολή δείχνει πως μία από τις πιο σημαντικές αδυναμίες για τους Παλαιστινίους ήταν είτε οι έριδες μεταξύ τους είτε οι διαφωνίες ανάμεσα στα Αραβικά κράτη.
Παράλληλα με το Παλαιστινιακό, η κινεζική διπλωματία ασχολήθηκε ενεργά τις τελευταίες μέρες με το Ουκρανικό. Ο υπουργός εξωτερικών Ουάνγκ Γι δέχθηκε στην πόλη Γκουαντζόου τον Ουκρανό ομόλογό του Ντμίτρι Κουλέμπα. Ο τελευταίος ανέφερε «πως η δίκαιη ειρήνη στην Ουκρανία εντάσσεται στα στρατηγικά ενδιαφέροντα της Κίνας, και πως ο ρόλος της Κίνας ως μία δύναμη παγκόσμιας ειρήνης είναι σημαντικός». Η κινεζική κυβέρνηση έχει ξεκαθαρίσει τη θέση της για το Ουκρανικό εδώ και πολύ καιρό, και εξακολουθεί να επικοινωνεί σταθερά και με τις δύο πλευρές που εμπλέκονται στον πόλεμο, δηλαδή τη Ρωσία και την Ουκρανία. Σύμφωνα με τον κο Κουλέμπα η χώρα του είναι διατεθειμένη να προχωρήσει σε συνομιλίες με τη Ρωσία κάποια στιγμή, όταν η άλλη πλευρά θα επιθυμεί να διαπραγματευθεί «καλή τη πίστει».
Καθώς η Κίνα μεγαλώνει, είναι λογικό να αναλαμβάνει ολοένα και περισσότερες πρωτοβουλίες στην εξωτερική πολιτική. Στο παρελθόν το έχει πράξει με την Πρωτοβουλία για την Ειρηνική Ανάπτυξη στο Κέρας της Αφρικής αλλά και με τη μεσολάβηση μεταξύ Ιράν-Σαουδικής Αραβίας. Στο πλαίσιο αυτό, η κατανόηση των διεθνών σχέσεων συνδέεται πλέον ολοένα και περισσότερο με την κατανόηση της Κίνας, και της εξωτερικής της πολιτικής.
