Ο Γιου Ντινγκ, καθηγητής στην Κεντρική Ακαδημία Καλών Τεχνών, θυμάται την πρώτη του εργασία μετά την εγγραφή του στην ιστορία της τέχνης, όταν του ανατέθηκε να πάρει συνέντευξη από τον Γουέι Τσιμέι, έναν ζωγράφο ελαιογραφιών και καθηγητή με εξέχουσα θέση στην Ακαδημία.

Μπαίνοντας στο σπίτι και στο στούντιο του Γουέι, ο Γιου λέει ότι εντυπωσιάστηκε όταν είδε ότι εκτός από πίνακες, εργαλεία και βιβλία για την ζωγραφική τέχνη, ο επιφανής καλλιτέχνης είχε επίσης εφημερίδες και διάφορες δημοσιεύσεις που σχετίζονται με άλλα θέματα.

«Θυμάμαι που διάβαζε ένα περιοδικό που λεγόταν Δημόσια Υγεία και Ευημερία και ένα άλλο που λεγόταν Επιστημονικό Δελτίο», λέει ο Γιου.

«Τον ρώτησα γιατί διάβαζε τόσο πολύ, και γιατί ενδιαφερόταν για πληροφορίες που φαίνονταν εντελώς άσχετες με την τέχνη και με το έργο που έκανε και απάντησε ότι ως καλλιτέχνης, κάποιος πρέπει να προσπαθήσει να μάθει για τον κόσμο, να καταλάβει πώς και γιατί ο κόσμος είναι όπως είναι, ώστε να είναι σε θέση να το δείξει στο έργο του».

Μια φωτογραφία που τραβήχτηκε το 1998 δείχνει τον Γουέι Τσιμέι στην ίδια στάση με το αυτοπροσωπογραφία του Σταθμός Αναχώρησης, Τραμ 108. [Φωτογραφία από την China Daily]

«Αυτό ήταν το πιο σημαντικό πράγμα που έμαθα από αυτόν».

Ο Γουέι έφυγε από την ζωή το 2009. ‘Εξοπλισμένος’ με μια εντατική κατανόηση της τέχνης και της ζωής του Γουέι, ο Γιου έχει επιμεληθεί δύο εκθέσεις την τελευταία δεκαετία - μία αφιερωμένη στη ζωγραφική του Γουέι και μια άλλη για τα κόμικ του.

Πέρυσι ο Γιου ασχολήθηκε με μια τρίτη έκθεση για να σηματοδοτήσει την 100η επέτειο της γέννησης του Γουέι. Με τον τίτλο «Παρουσιάζοντας τους Καιρούς", η έκθεση που έγινε στο Μουσείο Τέχνης της CAFA είναι μια αναδρομική έκθεση της καλλιτεχνικής ανάπτυξης του Γουέι κατά τη διάρκεια των ετών που χαρακτηρίζονται από το πνεύμα και τις κοινωνικές του ανησυχίες.

Ο τίτλος της έκθεσης, λέει ο Γιου, προέρχεται από το πώς ο Γουέι συνήθιζε να αυτοαποκαλείται, «ένας άνθρωπος που κρατάει πινέλα ζωγραφικής», που αποκαλύπτει την απλή, ταπεινή πλευρά του και την πεποίθησή του ότι η τέχνη πρέπει να αποκαλύπτει τους ‘καιρούς’ και να ανταποκρίνεται στις ανάγκες των ανθρώπων.

Η έκθεση καταγράφει την εξέλιξη του Γουέι στη ζωγραφική. Στο πρώιμο στάδιο, επικεντρώθηκε σε μια ρεαλιστική προσέγγιση για την απεικόνιση της σοσιαλιστικής κατασκευής μετά την ίδρυση της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας και τη ζωή των εργοστασιακών εργαζομένων και των αγροτών.

Μουσικός. [Φωτογραφία από την China Daily]

Η σταθερή εκπαίδευσή του ως ζωγράφος με προσοχή στις λεπτομέρειες ήταν το αποτέλεσμα της αυστηρής πειθαρχίας υπό τον Σου Μπεϊχόνγκ, τον μέντορά του, ενώ σπούδαζε τέχνη στο Τσονγκτσίνγκ τη δεκαετία του 1940.

Ο Σου τόνιζε μια ρεαλιστική προσέγγιση. Ο Γουέι ακολούθησε τον Σου για να γίνει νέος δάσκαλος στην CAFA, όταν ο Σου έγινε επικεφαλής της Ακαδημίας στις αρχές της δεκαετίας του 1950.

Ξεκινώντας τη δεκαετία του 1980, ο Γουέι εισήχθη σε διαφορετικά στυλ τέχνης από το εξωτερικό, καθώς η χώρα άρχισε να ανοίγει. Ενώ δεν απομακρύνθηκε από τις πολιτιστικές του ρίζες και τις κοινωνικές πραγματικότητες της χώρας, εμπνεύστηκε για να ξεκινήσει τις δικές του καλλιτεχνικές εξερευνήσεις.

Ο Τζιν Σανγκγί, ένας διάσημος ζωγράφος ελαιογραφίας, σπούδασε υπό την καθοδήγηση του Γουέι και μετά την αποφοίτησή του, εργάστηκε μαζί του στο τμήμα ελαιογραφίας της CAFA.

«Ο Γουέι ήταν ένας από τους πιο παραγωγικούς δασκάλους-καλλιτέχνες της CAFA κατά τη διάρκεια των φοιτητικών μου χρόνων", λέει ο Τζιν.

Νωρίς την άνοιξη. [Φωτογραφία από την China Daily]

«Ήταν έξυπνος και ήξερε να συμβαδίζει με τις ανάγκες της εποχής. Τα πειράματά του με διαφορετικά στυλ συνεχίστηκαν για χρόνια, μέχρι το μεταγενέστερο στάδιο της ζωής του, όταν επέμεινε με αλλαγές στο έργο του».

Η έκθεση συγκεντρώνει εμβληματικά έργα από διαφορετικά στάδια της καριέρας του Γουέι, όπως το Model Breeder, ένα υπογεγραμμένο κομμάτι του σοσιαλιστικού ρεαλισμού από το 1956 και μια συλλογή του Εθνικού Μουσείου Τέχνης της Κίνας, και το Passageway, ένα έργο του 1990 που αντιπροσωπεύει την πειραματική του άποψη των παραλλαγών στον ρεαλισμό.

Ο Γιου λέει ότι η έκθεση δείχνει επίσης τις προσπάθειες του Γουέι στην παραδοσιακή τέχνη με μελάνι, και πολλές από τις μελανογραφίες του που εκτίθενται στην έκθεση παρουσιάζονται για πρώτη φορά στο κοινό.

Η αρχική καλλιτεχνική εκπαίδευση του Γουέι ήταν ένα αντίγραφο του Τζιεζιγιουέν Χουαπού,  ή του εγχειριδίου ζωγραφικής του κήπου της μουστάρδας, ενός αρχαίου εικονογραφημένου οδηγού κλασικών κινεζικών ζωγραφικών έργων, το οποίο απέκτησε στην παιδική του ηλικία.

Πέρασμα. [Φωτογραφία από την China Daily]

Ο Γιου λέει ότι έχουν συγκεντρώσει τις ελαιογραφίες του Γουέι με μελάνι πάνω στα ίδια θέματα.

«Αυτό θα δώσει την ευκαιρία στο κοινό για μια σαφή σύγκριση που θα δείξει τι έκανε ο καλλιτέχνης για να γεφυρώσει τους δύο πολιτισμούς», εξηγεί ο ίδιος.

«Καθώς ζωγράφιζε με λάδι, σκεφτόταν τις δυνατότητες να ενσωματώσει αυτό το στυλ με τις παραδόσεις του μελανιού. Το έργο του σ' αυτούς τους δύο τομείς διεξήχθη ταυτόχρονα. Προσπάθησε να βρει μια σύνδεση μεταξύ των δύο διαφορετικών γλωσσών της τέχνης, με την οποία προσπάθησε να πλοηγηθεί με μελάνι στη σύγχρονη εποχή".

Ο Γουέι κάποτε συνέκρινε την επιμονή ενός καλλιτέχνη με το έργο του, με εκείνη ενός περιστεριού-αγγελιοφόρου που ακολουθεί σταθερά την πορεία της πτήσης του. Πετάει πάνω-κάτω, μέσα από τα σύννεφα, τις καταιγίδες, τους ανέμους και τον ηλιόλουστο ουρανό.

Ο Γουέι κάποτε συνέκρινε την επιμονή ενός καλλιτέχνη με το έργο του με εκείνη ενός περιστεριού – αγγελιοφόρου που ακολουθεί τη διαδρομή της πτήσης του. «Πετάει πάνω-κάτω, μέσα από τα σύννεφα, τις καταιγίδες, τους ανέμους και τον ηλιόλουστο ουρανό. Ό,τι κι αν συμβεί, κατευθύνεται στον καθορισμένο προορισμό, με σταθερότητα και θάρρος».

Καλοκαιρινή ώρα. [Φωτογραφία από την China Daily]

Τα κόμικς του Γουέι είναι ένα άλλο χαρακτηριστικό της έκθεσης για να δείξει την οξυδέρκεια του στην αντιμετώπιση κοινωνικών ζητημάτων. Βασίστηκε στο έντονο ενδιαφέρον του για την απόκτηση πληροφοριών από διαφορετικούς κοινωνικούς τομείς, μέσω της εκτεταμένης ανάγνωσης.

Σε ένα άρθρο για τη μνήμη του Γουέι το 2009, ο Σου Μπινγκ, ένας διακεκριμένος καλλιτέχνης που σπούδασε και δίδαξε στην CAFA, θυμήθηκε ότι στη δεκαετία του 1980, είδε συχνά τον Γουέι στην μικρή αίθουσα ανάγνωσης της σχολής, βαθιά συγκεντρωμένο σε βιβλία και περιοδικά.

«Καθόταν εκεί, και όλα γύρω του γίνονταν πιο ήσυχα, ήταν τόσο απορροφημένος στο διάβασμα που φαινόταν σαν αόρατος στους περαστικούς, και τίποτα στον κόσμο δεν μπορούσε να τον διαταράξει εκείνη τη στιγμή», έγραψε ο Σου Μπινγκ.

«Ποτέ δεν ήταν ένας ζωγράφος που δημιούργησε έργα για να προκαλέσει δέος. Αλλά πάντα, το έργο του προσφέρει ευφυΐα και μια αίσθηση ηρεμίας».