Το έμβλημα μιας θεότητας σε σχήμα ανθρώπου που καβαλά ένα ζώο ήταν πανταχού παρόν σε κομμάτια νεφρίτη στον πολιτισμό Λιανγκτζού, δείχνοντας ένα ενοποιημένο θρησκευτικό σύστημα που διήρκεσε για περίπου 1.000 χρόνια. [Η φωτογραφία παρέχεται στην China Daily]
Ένα εθνικό ερευνητικό πρόγραμμα που ξεκίνησε το 2002 για την ανίχνευση της προέλευσης του κινεζικού πολιτισμού, έχει οδηγήσει στις ανασκαφές και τις μελέτες βασικών τοποθεσιών ηλικίας περίπου 3.500 έως 5.500 ετών αποκαλύπτοντας μια σειρά από μυστικά για την αρχαία Κίνα, συμπεριλαμβανομένου του πώς σχηματίστηκαν οι πρώιμοι πολιτισμοί και πώς συγχωνεύτηκαν για να δημιουργήσουν ενότητα στην ποικιλομορφία.
Ειδικοί που εργάζονται σε αυτές τις τοποθεσίες μίλησαν πρόσφατα για να αποκωδικοποιήσουν τις τελευταίες ανακαλύψεις τους. 5.300 έως 4.300 χρόνια πριν, άνθρωποι από την ύστερη νεολιθική περίοδο μετανάστευσαν σε μια βαλτώδη περιοχή στο Χανγκτζόου της επαρχίας Τζετζιάνγκ, και εγκαταστάθηκαν εκεί για να καλλιεργήσουν ρύζι. Κατασκεύασαν ένα περίπλοκο σύστημα φραγμάτων και δημιούργησαν μια μεγαλούπολη, με ένα ενιαίο σύστημα πεποιθήσεων που διήρκεσε για σχεδόν 1.000 χρόνια.
Ο ένδοξος πολιτισμός της τοποθεσίας Λιανγκτζού στο Χανγκτζόου θεωρείται βασικό στοιχείο για την προέλευση του πολιτισμού 5.000 ετών της Κίνας, ειδικά αφότου η UNESCO ενέγραψε τα Αρχαιολογικά Ερείπια της πόλης Λιανγκτζού στον Κατάλογο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της το 2019.
Μια πανοραμική άποψη της τοποθεσίας Λιανγκτζού στο Χανγκτζόου της επαρχίας Τζετζιάνγκ όπου υπήρξε ένας αρχαίος πολιτισμός πριν από περίπου 5.000 χρόνια. [Η φωτογραφία παρέχεται στην China Daily]
«Η τοποθεσία Λιανγκτζού είναι καλά διατηρημένη», λέει ο Λιου Μπιν, ένας έμπειρος αρχαιολόγος που ανακάλυψε την πόλη Λιανγκτζού το 2006. «Τα αρχαιολογικά επιτεύγματα των περασμένων δεκαετιών είναι αρκετά για να καταδείξουν έναν πολιτισμό που ήταν τόσο ένδοξος όσο αυτός στην αρχαία Αίγυπτο». Το τελευταίο βιβλίο του Λιου για τις ανασκαφές στην τοποθεσία Λιανγκτζού κυκλοφόρησε τον Ιούλιο.
Το 1986, ο Λιου συμμετείχε σε μια ανασκαφή που ανακάλυψε εκατοντάδες εξαίσια αντικείμενα από νεφρίτη σε νεκροταφεία υψηλού επιπέδου κοντά στην πόλη Λιανγκτζού. Αποκάλυψε μια ώριμη βιομηχανία παραγωγής αντικειμένων από νεφρίτη και επίσης μια στρωματοποιημένη κοινωνία.
Δύο δεκαετίες αργότερα, ο ίδιος αρχαιολόγος ανακάλυψε τα ερείπια των τειχών της πόλης και μια καλά οργανωμένη πρωτεύουσα ενός περιφερειακού κράτους της ύστερης νεολιθικής περιόδου αποκαλύφθηκε στο κοινό. Ερείπια ενός περίπλοκου συστήματος εξοικονόμησης νερού βρέθηκαν αργότερα, από το 2009 έως το 2013. Είναι το πρώτο υδραυλικό έργο που βρέθηκε ποτέ στην Κίνα που χρονολογείται από τη νεολιθική εποχή.
«Ο πολιτισμός Λιανγκτζού είχε αλυσίδες παραγωγής νεφρίτη, αγγειοπλαστικής και πέτρας, ένα έξυπνο σύστημα φραγμάτων και μια πόλη που ήταν καλά χτισμένη σε βαλτότοπο. Δίνει στον κόσμο ένα καλό παράδειγμα πολιτισμού κατά μήκος του ποταμού Γιανγκτζέ» σύμφωνα με τον Λιου.
Ο Γουάνγκ Νινγκγιουάν, ερευνητής στο Επαρχιακό Ινστιτούτο Πολιτιστικών Λειμμάτων και Αρχαιολογίας του Τζετζιάνγκ, εργάζεται στα ερείπια ενός συστήματος φράγματος που ανακαλύφθηκε στην τοποθεσία Λαοχουλίνγκ, όπου ανακαλύφθηκε το πρώτο υδραυλικό έργο στην Κίνα. [Η φωτογραφία παρέχεται στην China Daily]
Ο Γουάνγκ Νινγκγιουάν, ερευνητής στο Επαρχιακό Ινστιτούτο Πολιτιστικών Κειμηλίων και Αρχαιολογίας του Τζετζιάνγκ, λέει ότι τα πρότυπα που χρησιμοποιούνται για τον καθορισμό ενός πολιτισμού στην Κίνα είναι εμπνευσμένα από την τοποθεσία Λιανγκτζού.
Στη Δύση, τα γραπτά θεωρούνται βασικό στοιχείο ενός πολιτισμού. Ωστόσο, η Κίνα θεωρεί την εμφάνιση ενός βασιλείου ως σημαντικό. Δεν έχουν βρεθεί ακόμη στοιχεία για γραπτά έργα στον πολιτισμό του Λιανγκτζού. Όμως, τα αρχαιολογικά έργα που ξεκίνησαν το 1936 στον χώρο, απέδειξαν ότι υπήρχε ένα ανεπτυγμένο βασίλειο.
Ο Γουάνγκ λέει ότι το μοναδικό χαρακτηριστικό που κάνει τον πολιτισμό του Λιανγκτζού να ξεχωρίζει από τους άλλους είναι το εξελιγμένο σύστημα των φραγμάτων του, το πρώτο του είδους του εκείνη την εποχή. «Τα φράγματα σχεδιάστηκαν και τελείωσαν πριν χτιστεί η πρωτεύουσα, πράγμα που σημαίνει ότι οι προϊστορικοί άνθρωποι είχαν ένα λεπτομερές σχέδιο πόλης για την κατασκευή δημόσιων υπηρεσιών κοινής ωφέλειας», λέει ο Γουάνγκ, ο οποίος είναι υπεύθυνος του αρχαιολογικού έργου που επικεντρώνεται στο αρχαίο σύστημα εξοικονόμησης νερού.
Με βάση τις πειραματικές δοκιμές των ερειπίων που βρέθηκαν στα φράγματα, πιστεύεται ότι χτίστηκαν περίπου πριν από 5.000 έως 4.950 χρόνια. Θεωρείται ότι το σύστημα σχεδιάστηκε για να μεταφέρει αγαθά, να προστατεύει από πλημμύρες και να ποτίζει ορυζώνες. Το τείχος της πόλης χτίστηκε 200 χρόνια αργότερα. «Είμαι έκπληκτος από το εξελιγμένο υδραυλικό σύστημα. Οι άνθρωποι τότε χρησιμοποιούσαν μόνο πολύ απλά εργαλεία. Δεν μπορώ να φανταστώ πώς τα κατάφεραν», λέει ο Γουάνγκ. Άρχισε να εργάζεται στην τοποθεσία το 2000 και ήταν αυτός που ανακάλυψε πρώτος το φράγμα.
Εργασίες σε μια περιοχή ανασκαφών στα ερείπια της πόλης Λιανγκτζού. [Η φωτογραφία παρέχεται στην China Daily]
Ο Γουάνγκ και η ομάδα του έχουν ανακαλύψει περισσότερα από 30 φράγματα από τότε, και απέχουν πολύ από το να έχουν τελειώσει. Η κύρια λειτουργία των φραγμάτων ήταν να μεταφέρουν αγαθά στην πρωτεύουσα που κατοικούνταν από 20.000 έως 30.000 κατοίκους. Εκείνη την εποχή, μια πόλη που στέγαζε 5.000 άτομα θεωρούνταν μεγάλη.
Ο Γουάνγκ προσθέτει και ότι ανακάλυψαν ότι, μεγάλου βάρους κορμοί, μήκους άνω των 10 μέτρων, μεταφέρθηκαν μέσω του συστήματος των φραγμάτων στην πόλη Λιανγκτζού. Υπήρχαν μάλιστα τρύπες στους κορμούς που δείχνουν ότι ήταν δεμένοι μεταξύ τους. Μέσω του ίδιου συστήματος μεταφέρονταν και βαριές πέτρες. «Ήταν ένα πολύ περίπλοκο σύστημα εξοικονόμησης νερού», προσθέτει ο Γουάνγκ.
Ο ίδιος προσθέτει ότι οι άνθρωποι εκείνης της εποχής φαίνεται ότι ήταν έμπειροι στην κατασκευή φραγμάτων, πράγμα που σημαίνει ότι είχαν δημιουργήσει αυτό το είδος συστήματος ήδη στο παρελθόν. Ωστόσο, η ανακάλυψη παραμένει η πρώτη του είδους της που ανακαλύφθηκε ποτέ στην Κίνα. «Το να βρεις ένα φράγμα είναι πολύ πιο δύσκολο από το να βρεις άλλα ερείπια, όπως αντικείμενα από νεφρίτη και αγγεία. Τα φράγματα κατασκευάζονται με χώμα και φυτά και είναι δύσκολο να αναγνωριστούν μόνο σκάβοντας λάκκους» όπως λέει.
Ένας δίσκος νεφρίτη ανακαλύφθηκε στην τοποθεσία Λιανγκτζού που χρησιμοποιούνταν συχνά για θρησκευτικές τελετουργίες. [Η φωτογραφία παρέχεται στην China Daily]
Είναι σύνηθες να μην βρίσκει κανείς τίποτα, ακόμα και μετά από ένα χρόνο σκάψιμο. Φέτος, για παράδειγμα, η ομάδα του αποκάλυψε μόνο ένα κομμάτι κεραμικής. Ο Γουάνγκ λέει ότι η ανακάλυψη του συστήματος φραγμάτων στην τοποθεσία Λιανγκτζού μπορεί να προσφέρει μια νέα προοπτική για τους αρχαιολόγους στην Κίνα - μπορεί να βρουν παρόμοιες δημόσιες υπηρεσίες κοινής ωφέλειας και σε άλλες τοποθεσίες.
Οι προϊστορικοί άνθρωποι στην Κίνα καλλιεργούσαν κυρίως ορυζώνες και τέτοιου είδους υδραυλικά έργα συνδέονταν στενά με τη γεωργία. «Ίσως μπορεί να γίνει μια ιδιαίτερη αρχαιολογική κατεύθυνση στην Κίνα», λέει ο Γουάνγκ, εξηγώντας ότι εκείνη την εποχή, οι άνθρωποι στη Δύση καλλιεργούσαν κυρίως καλλιέργειες που δεν χρειάζονταν συστήματα άρδευσης νερού, όπως αυτά που απαιτούν οι ορυζώνες.
Προσθέτει ότι τα φράγματα που βρέθηκαν στη Δύση εκείνη την εποχή ήταν πολύ μικρής κλίμακας και χρησιμοποιήθηκαν κυρίως για την πρόληψη των πλημμυρών. Το πάρκο ερειπίων της τοποθεσίας Λαοχουλίνγκ άνοιξε για το κοινό τον Ιούλιο. Βρίσκεται βορειοδυτικά της πόλης Λιανγκτζού και εμφανίζει τα φράγματα, μερικά από τα οποία φτάνουν πάνω από τα 30 μέτρα ύψος.
Πέρυσι, άνοιξε και το πάρκο ερειπίων της τοποθεσίας Γιαοσάν, όπου τα περισσότερα κομμάτια νεφρίτη ανακαλύφθηκαν από τάφους διαφόρων κοινωνικών επιπέδων, συμπεριλαμβανομένου ενός τάφου που θεωρείται ότι είναι ηγεμόνα. Η ικανότητα παραγωγής νεφρίτη έφτασε στο απόγειο στην Κίνα και την Ασία στην κουλτούρα του Λιαονγκτζού, σύμφωνα με τον Γουάνγκ και αντικατόπτριζε μια πολύ διαστρωματωμένη κοινωνία.
Το τσεκούρι από νεφρίτη που βρέθηκε στον τάφο ενός ηγεμόνα στην τοποθεσία Λιανγκχού είχε ένα έμβλημα θεότητας χαραγμένο πάνω του. [Η φωτογραφία παρέχεται στην China Daily]
Το 1986, ένα κομμάτι νεφρίτη βάρους 6,5 κιλών, που πήρε το όνομα «Βασιλιάς Τσονγκ», βρέθηκε στον τάφο ενός ηγεμόνα. Το τσονγκ, ένα κυλινδρικό αντικείμενο, με τετραγωνισμένες εξωτερικές γωνίες, είναι ένα εμβληματικό στοιχείο στον πολιτισμό του Λιανγκτζού. Ο «Βασιλιάς Τσονγκ», ο μεγαλύτερος στο είδος του, ήταν πολύ μεγάλος και βαρύς για να φορεθεί, αποδεικνύοντας έτσι την κατάσταση του ιδιοκτήτη του τάφου. Ένα μεγάλο τσεκούρι από νεφρίτη - σύμβολο που αντιπροσωπεύει τη στρατιωτική δύναμη - βρέθηκε επίσης στον ίδιο τάφο. Τόσο το τσεκούρι του νεφρίτη όσο και το τσονγκ έχουν ένα ιδιαίτερο έμβλημα χαραγμένο πάνω τους: μια θεότητα σε σχήμα ανθρώπου που καβαλάει ένα ζώο, ένα πανταχού παρόν μοτίβο που φαίνεται και σε άλλα αντικείμενα νεφρίτη που έχουν βρεθεί στην τοποθεσία Λιανγκτζού.
«Ο νεφρίτης στον πολιτισμό Λιανγκτζού είναι ένα μέσο που ενοποίησε ολόκληρη την κοινωνία. Το έμβλημα αυτό δεν άλλαξε ποτέ.Υπήρχε ένα πολύ σταθερό θρησκευτικό σύστημα, που διήρκεσε σχεδόν 1.000 χρόνια», λέει ο Γουάνγκ. Απέδειξε επίσης ότι υπήρχε ένας ηγεμόνας που έλεγχε ένα βασίλειο όπου έρχονταν άνθρωποι από διαφορετικά μέρη.
Η ομάδα του Γουάνγκ βρήκε πολλά σημεία που αποδεικνύουν ότι υπήρχαν διάφορα εργαστήρια κατασκευής νεφρίτη στην πρωτεύουσα. Κάποια φτιάχτηκαν για τα κατώτερα κλιμάκια της κοινωνίας και άλλα για ευγενείς. Εκείνη την εποχή φαίνεται να άκμασαν τα εργαστήρια χειροτεχνίας, όπως εκείνα που παρήγαγαν είδη από πέτρα, κεραμικά και ξύλο.
Οι άνθρωποι που ζούσαν στην πόλη ήταν από διαφορετικά μέρη της Κίνας. Κάποιοι μπορεί να προέρχονται από τις κεντρικές περιοχές και άλλοι από το νότο, σύμφωνα με πρόσφατες δοκιμές DNA σε θραύσματα οστών που βρέθηκαν σε κοντινά ποτάμια. Λιανγκτζού στα κινέζικα σημαίνει ένα όμορφο νησί όπου λίμνες και ποτάμια διασχίζουν τη στεριά. Σειρές από ορυζώνες καλλιεργούνταν έξω από την πόλη. Ίχνη ρυζιού βρέθηκαν σε μεγάλο χώρο-κατάστημα που ανακαλύφθηκε μέσα στην πόλη, ικανό να χωρέσει έως και 200.000 κιλά σοδειάς. «Ήταν ένας πολύ λαμπρός πολιτισμός που δημιουργήθηκε από προϊστορικούς ανθρώπους οι οποίοι μετανάστευσαν εδώ από άλλα μέρη», λέει ο Γουάνγκ.
Το σπίτι της Γιάο Χουιμίν βρισκόταν σε ένα χωριό περίπου δύο χιλιόμετρα μακριά από την πόλη Λιανγκτζού. Η 36χρονη μεγάλωσε στην περιοχή και είδε από πρώτο χέρι την εκτυλισσόμενη αρχαιολογική ανακάλυψη της νεολιθικής πόλης, η οποία χρονολογείται πριν από 5.000 χρόνια. Μια σειρά από τάφους βρέθηκαν στο χωριό της πέρυσι. Ένας - ο τάφος μιας γυναίκας ευγενούς - ανακαλύφθηκε δίπλα στο σπίτι της.
Η Γιάο και άλλοι χωρικοί μετακόμισαν από τα σπίτια τους μετά την έναρξη του έργου της ανασκαφής. «Αναπνέω τον ίδιο αέρα και απολαμβάνω την ίδια γη που μοιράζονταν οι πρόγονοί μας. Η ζωή εδώ συνεχίζεται και δεν σταματά ποτέ», λέει η Γιάο, η οποία εργάζεται στην επιτροπή διαχείρισης της τοποθεσίας Λιανγκτζού, έναν κυβερνητικό φορέα που είναι υπεύθυνος για τη διαχείριση και την προστασία της πανάρχαιας τοποθεσίας.
Η πόλη Λιανγκτζού, το πάρκο κειμηλίων της τοποθεσίας Γιαοσάν με τάφους και ένα σύστημα πεποιθήσεων, μαζί με το πρόσφατα ανοιχτό πάρκο ερειπίων της τοποθεσίας Λαοχουλίνγκ που επικεντρώνεται στα φράγματα, προσφέρουν στους επισκέπτες μια ολοκληρωμένη άποψη του άλλοτε ένδοξου πολιτισμού. Σύμφωνα με την Γιάο, ο αριθμός των επισκεπτών στον αρχαιολογικό τόπο Λιανγκτζού έφτασε τα 5 εκατομμύρια μετά το 2020, παρά την πανδημία. Είναι δημοφιλές σημείο μεταξύ εκείνων που θέλουν να ανακαλύψουν και να μάθουν για την προέλευση του πολιτισμού της Κίνας.
«Η γενική ιστορία του πολιτισμού Λιανγκτζού αποκαλύπτεται μετά από δεκαετίες αρχαιολογικών εργασιών. Θα επικεντρωθούμε σε πιο λεπτομερή έργα για να αποκαλύψουμε έναν ζωντανό πολιτισμό», όπως λέει ο αρχαιολόγος Γουάνγκ, που έχει εργαστεί σε αυτόν το χώρο για περισσότερες από δύο δεκαετίες
