Ειρήνη Ασλανίδου
«... Στάθηκε μπροστά μου πατώντας ανάλαφρα στα δάχτυλα των ποδιών για να δείξει ψηλότερη.
-Λοιπόν θα με πάρεις;
-Ναι. Πώς σε λένε;
Μού'πε κάτι που θά'ταν αδύνατο να το θυμηθώ και να το ξαναπώ.
-Θα σε λέω Λι, της είπα...»
Με αφορμή την πέμπτη επέτειο της Ελληνικής Υπηρεσίας του Διεθνούς Κινεζικού Ραδιοφώνου και με το απόσπασμα από το πεζογράφημα «Λι» ξεκινά αυτή η σύντομη περιήγηση στη σχέση του Νίκου Καββαδία με την Κίνα.
Η σχέση αυτή, λοιπόν, ξεκινά το 1910 όταν ο Νίκος Καββαδίας γεννιέται στο Νικόλσκι Ουσουρίσκι, μία επαρχιακή πόλη της περιοχής του Χαρμπίν στη λεγόμενη τότε Μαντζουρία. Η Μαντζουρία, ανάλογα με το τι δέχεται κανείς για την έκτασή της, είτε έπεφτε ολόκληρη στην Κίνα, είτε μοιραζόταν ανάμεσα στην Κίνα και τη Ρωσία. Σήμερα βλέποντας το χάρτη η Μαντζουρία βρισκόταν εκεί που βρίσκεται η βορειοανατολική Κίνα ονομαζόμενη Ντόνγκ Μπέι (Dongbei= 东北， 东=ανατολή, 北=βοράς)
Το 1914 όμως επιστρέφει πίσω στην Κεφαλλονιά με την οικογένειά του και μεγαλώνοντας εκφράζεται μέσα από τη γραφή. Παράλληλα, βιοποριστικοί λόγοι τον ωθούν στα καράβια όπου αποτελούν την κύρια έμπνευσή του. Ποιήματα και πεζογραφήματά του δεν παύουν να αναφέρουν τις περιπέτειες, τα μέρη και πάνω απ' όλα τους ανθρώπους που συνάντησε ο ποιητής κατά τη διάρκεια της θαλασσινής του πορείας.
Σε πολλά από τα έργα του αναφέρει την Κίνα σαν τον προορισμό των ταξιδιών του, καθώς και πρόσωπα που προέρχονται από την χώρα αυτή. «Άκου τι μου' πε ένας Κινέζος γιατρός μια φορά στο Τσιγκτάο.», « Τα μάτια της Blanche στριφογύριζαν σα χάντρες Κινέζου ταχυδακτυλουργού μέσα σε πολύχρωμα φώτα.», «Πέρ' απ' τη γέφυρα του Αδάμ, στη Νότιο Κίνα, χιλιάδες παραλάβαινες τσουβάλια σόγια.» είναι μόνο μερικά από τα σημεία όπου ο ποιητής αναφέρεται στη μακρινή αυτή χώρα της ανατολής. Το «Λι», πεζογράφημα του 1987, αναφέρεται εξολοκλήρου στην περιπέτεια που είχε στο Χονγκ Κονγκ γνωρίζοντας ένα δεκάχρονο κορίτσι και δίνοντας του το όνομα Λι (莉). Έτσι, αυτός ο ταξιδιάρης ποιητής μας παίρνει μαζί του στο δρομολόγιο που τον έφερε πιο κοντά στον ασιατικό πολιτισμό. Αξίζει να σημειωθεί ότι το ιδεόγραμμα «Λι» που εμφανίζεται στο εξώφυλλο και στο εσωτερικό του βιβλίου των εκδόσεων Άγρα, σε διάφορες παραλλαγές, καλλιγραφήθηκε από τον ευρέως γνωστό στην Κίνα ηθοποιό και παραγωγό Τζανγκ Τιέλιν (Zhāng Tiělín). Επιπλέον, το συγκεκριμένο πεζό αποτέλεσαι τη βάση για την ολλανδο- αγγλική ταινία με τίτλο «Between the devil and the deep blue sea» το 1995.
«Την ανεξήγητη γραφή να λύσω πολεμώ που σου χαράξαν πειρατές Κινέζοι στις λαγόνες.» Λύχνος του Αλλαδίνου 1992.
«-Θα ξαναγυρίσω, της είπα.
-Κανείς δεν ξαναγυρίζει. Ο καλός Δράκος κατεβαίνει στα σπίτια μας μονάχα μια φορά. Πολλοί δεν τον έχουν ούτε συναντήσει. Εγώ τον είδα.
-Τότε γιατί δεν τον δένεις με σκοινί της Μανίλλα, να μη σου φύγει.
-Όσοι τον αγγίσανε μίκρυνε. Έγινε ένα σκουλήκι ίσαμε το νύχι μου. Σκλαβωμένος δε μπορεί πια να κάνει καλό.
-Πώς είναι;
-... είναι κεντημένος με χρυσές κλωστές σε μεταξωτό του Σαντούνγκ.
-Και πώς βοηθάει;
-Δε βοηθάει. Προλαβαίνει. Όταν κάποιος πέσει στο ποτάμι, κανείς δικός του δεν τον βοηθάει. Δεν πρέπει. Το σωστό είναι να τον προλαβαίνουν πριν πέσει.» Λι 1987
Ο Καββαδίας ήταν εντυπωσιασμένος από αυτόν τον πολιτισμό και τους ανθρώπους του και αυτό το δείχνει με κάθε ευκαιρία όχι μόνο στο πεζό «Λι» αλλά και σε πολλά από τα έργα του πάντα με τον μοναδικό τρόπο έκφρασής του. Εμείς αυτό που μπορούμε να κάνουμε είναι να αφεθούμε στις περιπλανήσεις του έτσι ώστε να πάρουμε μια εικόνα της Κίνας μέσα από τα πολύχρωμα, ταξιδιάρικα μάτια του Νίκου Καββαδία.
[ 
]
