Γυναίκες της Κίνας – Σταυροβελονιές για μια καλύτερη ζωή

Οι Χουαγιάο δημιουργούν περίπλοκα μοτίβα με σταυροβελονιές στο χωριό Μπαϊσουεϊντόνγκ της κομητείας Λονγκχούι στο Σαογιάνγκ της επαρχίας Χουνάν. [Η φωτογραφία China Daily]

Οι μοναδικές δεξιότητες του ραψίματος και τα σχέδια των Χουαγιάο βοηθούν τα ορεινά χωριά στο Χουνάν να ξεφύγουν από τη φτώχεια, πνέοντας νέα ζωή στον πολιτισμό τους.

Σχεδόν κάθε γυναίκα Χουαγιάο μπορεί να κάνει ‘τιαοχουά ή αλλιώς σταυροβελονιά, και κάθε κομμάτι ενσωματώνει την κατανόηση και τον προβληματισμό του δημιουργού του για τη ζωή.

Οι Χουαγιάο είναι ένας αρχαίος κλάδος της εθνότητας Γιάο. Η πόλη Χουσινγκσάν Γιάο φιλοξενεί περίπου 7.000 Χουαγιάο, και μέχρι πρόσφατα ήταν μια από τις πιο φτωχές και απομακρυσμένες πόλεις της περιοχής Λονγκχούι του Σαογιάνγκ στην επαρχία Χουνάν.

Την τελευταία δεκαετία, μια ομάδα από το Πανεπιστήμιο Χουνάν άρχισε να βοηθά το χωριό Μπαϊσουεϊντόνγκ να ξεπεράσει τη φτώχεια και να αποκτήσει τις ικανότητες του παραδοσιακού τοπικού κεντήματος προωθώντας τα πολιτιστικά και δημιουργικά προϊόντα και ενισχύοντας τον τοπικό τουρισμό, ώστε να καταφέρει να βάλει το μικρό και άγνωστο χωριό στον χάρτη.

Ο Γιανγκ Μιν, ο αρχηγός της περιοχής λέει, "Ο στόχος μας έχει αλλάξει πια, από την ανακούφιση από την φτώχεια έχει πάει στην υπέρβαση της φτώχειας. Αυτό, εμπνέει τους χωρικούς μας και είναι ο πιο πολύτιμος θησαυρός που μας αφήνει το Πανεπιστήμιο του Χουνάν."

Οι Χουαγιάο δεν έχουν γραπτή γλώσσα και ζουν σε απομακρυσμένους ορεινούς οικισμούς, επομένως είναι δύσκολο να καταγραφεί η εθνική κουλτούρα τους.

Η ικανότητα της σταυροβελονιάς των Χουαγιάο με ιστορία πάνω από χίλια χρόνια, γεμίζει αυτό το κενό σε κάποιο βαθμό, μιας και έπαιξε σημαντικό ρόλο στην κληρονομιά του πολιτισμού Χουαγιάο και στην καταγραφή της ιστορίας του.

Ωστόσο, η νέα γενιά γυναικών λαχταρά μια περισσότερο αστική μόδα. Μερικές δεν φορούν πλέον τα παραδοσιακά ρούχα και υπάρχει έλλειψη πάθους για την τέχνη του κεντήματος.

Το ράψιμο μιας ολοκληρωμένης παραδοσιακής φορεσιάς των Γιάο απαιτεί πολλή δουλειά － μια φούστα, από μόνη της, χρειάζεται τουλάχιστον 300.000 σταυροβελονιές και μια έμπειρη ράφτρα θα κάνει μεταξύ έξι και 12 μηνών για να την ολοκληρώσει.

Πολλές Χουαγιάο είχαν αρχίσει να αποφεύγουν την δουλειά αυτή εξαιτίας της περίπλοκης βελονιάς αλλά και γιατί δεν είναι εύκολο το τελικό αποτέλεσμα να έχει μια θέση στην αγορά.

Η ομάδα ανακούφισης από την φτώχεια του πανεπιστημίου του Χουνάν άρχισε να βοηθά στο χωριό Μπαϊσουεϊντόνγκ το 2012. Όταν έφτασαν για πρώτη φορά, είδαν την τέχνη της σταυροβελονιάς Χουαγιάο ως πιθανή ροή εσόδων.

Τα έργα σταυροβελονιάς παρουσιάζονται στη Δήμαρχο του Παρισιού Anne Hidalgo (δεξιά) στο Περίπτερο της Κίνας κατά τη διάρκεια του Foire de Paris 2019. [φωτογραφία / China Daily]

Αρχικά δημιούργησαν μια ομάδα σχεδιασμού για την ανάπτυξη πολιτιστικών και δημιουργικών προϊόντων που βασίζονται σε έργα άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς, όπως τα κλασικά έργα της σεληνιακής Πρωτοχρονιάς και της σταυροβελονιάς των Χουαγιάο.

Εκτός από τα περισσότερα από 140 πολιτιστικά και δημιουργικά προϊόντα που σχεδίασε η ομάδα, άνοιξαν επίσης ένα στούντιο ραπτικής ‘τιαοχουά’ και έναν εκθεσιακό χώρο για τον πολιτισμό των Χουαγιάο.

«Συνηθίζαμε να σχεδιάζουμε μόνο ειδικές συσκευασίες για τοπικά προϊόντα, αλλά αυτή η δουλειά δεν μπορεί να προσθέσει αξία στα ίδια τα προϊόντα και ούτε είναι βιώσιμη ή ανακυκλώσιμη», λέει η Γουάνγκ Σιλέ, μέλος της ομάδας.

Η ίδια ήρθε στο Μπαϊσουέϊντόνγκ πριν από αρκετά χρόνια ως φοιτήτρια επικοινωνίας και την προσέλκυσε η μοναδική σταυροβελονιά των Χουαγιάο. Αφού πέρασε χρόνο στο χωριό, αποφάσισε να στρέψει την ερευνητική κατεύθυνση της μελέτης της προς την κληρονομιά και την προστασία της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς.

"Τώρα, θέλουμε να καινοτομήσουμε και να κάνουμε μια συνεργατική προσπάθεια αλλαγής. Εμείς είμαστε υπεύθυνοι για την κατανόηση των απαιτήσεων των πελατών όσον αφορά την ποσότητα και τα μεγέθη", λέει η Γουάνγκ. "Στη συνέχεια, αφήνουμε τις γυναίκες να δημιουργήσουν τα μοτίβα που θεωρούν κατάλληλα, έτσι ώστε κάθε προϊόν να είναι μοναδικό."

Η Γιανγκ Λαοχουά, μια χωρική, είχε ένα πολύ μικρό εισόδημα από την καλλιέργεια αγιοκλημάτων. Η ομάδα του πανεπιστημίου Χουνάν την προσέγγισε και ζήτησε από μια κληρονόμο της σταυροβελονιάς Χουαγιάο να της διδάξει την τέχνη δωρεάν.

Η Γιανγκ έμαθε πολύ γρήγορα και με τα κεντήματα έχει επιπλέον εισόδημα άνω των 10.000 γιουάν (1.550 $) κάθε χρόνο.

Η ομάδα ανέπτυξε επίσης μια εφαρμογή για να εκπαιδεύσει τα παιδιά σχετικά με την ικανότητα της σταυροβελονιάς Χουαγιάο αλλά και τον πολιτισμό Χουαγιάο γενικότερα.

"Οι γυναίκες χρησιμοποιούν πολύχρωμα νήματα για να κάνουν πολλές μικρές ραφές που σχηματίζουν μεγαλύτερα μοτίβα και δημιουργούν μοναδικά έργα, αλλά όσον αφορά την μετάδοση της δεξιότητας, υπάρχουν πολλές δυσκολίες, όπως το γλωσσικό εμπόδιο", λέει η Γουάνγκ.

"Έτσι, θέλουμε να σχεδιάσουμε ένα παιχνίδι για να επιτρέψουμε στα παιδιά να μάθουν για τον πολιτισμό Χουαγιάο και την παραδοσιακή σταυροβελονιά, αυξάνοντας το ενδιαφέρον τους και μειώνοντας τις δυσκολίες", όπως τονίζει η Γουάνγκ, προσθέτοντας ότι, η έμπνευση για τη δημιουργία της εφαρμογής προήλθε από την τοπική έρευνα στο Λονγκχούι.

Σύμφωνα με τον Τζανγκ Ντουοντουό, αναπληρωτή καθηγητή στη Σχολή Σχεδίου του Πανεπιστημίου Χουνάν, πέρα από την ανάπτυξη της εφαρμογής για τα παιδιά προσχολικής ηλικίας, η ομάδα τους σχεδιάζει και ένα επιτραπέζιο παιχνίδι για τον πολιτισμό Χουαγιάο.

"Οι άνθρωποι είναι το κλειδί για την κληρονομιά αυτής της παραδοσιακής τέχνης και η ιδέα μας είναι να αναπτύξουμε προϊόντα ψηφιακής εκπαίδευσης που έχουν σχεδιαστεί για να προσελκύουν χρήστες από την νεαρή ηλικία", λέει ο Τζανγκ.

Πολιτιστικά και δημιουργικά προϊόντα με σχέδια που βασίζονται στην τοπική λαϊκή τέχνη. [φωτογραφία / China Daily]

Ελπίζει ότι το Μπαϊσουεϊντόνγκ να λειτουργήσει ως αφετηρία που θα επεκτείνει αυτό το μοντέλο συνδυασμού των μεθόδων δημιουργικής κληρονομιάς και της λαογραφικής εκπαίδευσης της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς σε όλες τις φτωχές περιοχές της Κίνας και σε παιδιά που έχουν μείνει πίσω στο χωριό καθώς οι γονείς τους αναζητούν εργασία αλλού.

Το 2018, τα αποτελέσματα της μελέτης της ομάδας σχετικά με την σταυροβελονιά Χουαγιάο στη Νοτιοδυτική Κίνα, παρουσιάστηκαν στο 20ο Διεθνές Συνέδριο για την Αλληλεπίδραση Ανθρώπου-Υπολογιστή που πραγματοποιήθηκε στο Λας Βέγκας των Ηνωμένων Πολιτειών και προτάθηκαν επίσης στη Διάσκεψη Κορυφής για το Διαδίκτυο Γιουελού 2018 στο Χουνάν.

Εβδομήντα σχεδιαστές από επτά χώρες έχουν αναπτύξει δημιουργικά και πολιτιστικά προϊόντα γύρω από τις παραδοσιακές εικόνες της σεληνιακής Πρωτοχρονιάς και την σταυροβελονιά των Χουαγιάο. Το 2017, αυτά τα προϊόντα απέδωσαν έσοδα άνω των 6 εκατομμυρίων γιουάν.

Η πόλη Χουσινγκσάν Γιάο εκμεταλλεύεται επίσης πλήρως τους πολιτιστικούς της πόρους για να αναπτύξει τον τουρισμό της, ο οποίος παρέχει ένα τρόπο για να μειωθεί η φτώχεια και να επιτευχθεί η πολυπόθητη ευημερία.

Το 2008, τα λαϊκά τραγούδια των Χουαγιάο από την κομητεία Λονγκχούι και τα παραδοσιακά εργόχειρα σταυροβελονιάς προστέθηκαν στον εθνικό κατάλογο άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς.

Εκφράσεις πολιτιστικής κληρονομιάς όπως τα πολύχρωμα γαμήλια έθιμα των Χουαγιάο, είναι σε θέση να παρέχουν μοναδικούς τουριστικούς πόρους για το χωριό.

Το 2020, πραγματοποιήθηκε ένα θερινό φεστιβάλ πολιτισμού και τουρισμού στο Λονγκχούι με στόχο να επιστήσει την προσοχή στην πολύτιμη πολιτιστική κληρονομιά των χωριών της επαρχίας Χουνάν.

Οι υποδομές στα χωριά, συμπεριλαμβανομένων των δρόμων, των σπιτιών και του δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας, συνεχίζουν να βελτιώνονται, όπως και οι τοπικές δημόσιες υπηρεσίες και οι εκπαιδευτικές και ιατρικές εγκαταστάσεις. Σήμερα η περιοχή έχει γίνει «παράδειγμα όμορφου χωριού» και προσελκύει έναν όλο και αυξανόμενο αριθμό τουριστών.

Οι Χουαγιάο δημιουργούν περίπλοκα μοτίβα με σταυροβελονιές στο χωριό Μπαϊσουεϊντόνγκ της κομητείας Λονγκχούι στο Σαογιάνγκ της επαρχίας Χουνάν. [Η φωτογραφία China Daily]

Για περισσότερα άρθρα από την σειρά Γυναίκες της Κίνας πατήστε εδώ: Γυναίκες της Κίνας.