Νέο φως στις αρχαίες τελετουργίες του Σανσινγκντούι

Ένα χάλκινο κεφάλι ενός αγάλματος με χρυσή μάσκα είναι ανάμεσα στις νέες ανακαλύψεις. (Φωτογραφία/Xinhua)

Ένα καταπληκτικό και εξωτικής εμφάνισης χάλκινο άγαλμα που ανασκάφηκε πρόσφατα στην τοποθεσία Σανσινγκντούι στην Γκουανγκχάν που βρίσκεται στην επαρχία Σετσουάν, μπορεί να προσφέρει ενδιαφέρουσες ενδείξεις για την αποκωδικοποίηση των μυστηριωδών θρησκευτικών τελετουργιών που περιβάλλουν τον 3.000 ετών διάσημο αρχαιολογικό χώρο, είπαν πρόσφατα επιστήμονες.

Μια ανθρώπινη φιγούρα με σώμα που μοιάζει με φίδι και ένα τελετουργικό σκεύος γνωστό ως zun στην κεφαλή, ανακαλύφθηκε στον «λάκκο θυσίας» Νο 8 στο Σανσινγκντούι. Οι αρχαιολόγοι που εργάζονται στην τοποθεσία επιβεβαίωσαν ότι ένα τεχνούργημα που βρέθηκε πριν από αρκετές δεκαετίες, είναι ένα σπασμένο τμήμα αυτού που ανακαλύφθηκε πρόσφατα.

Το 1986, ένα μέρος αυτού του αγάλματος, το καμπυλωτό κάτω σώμα ενός άνδρα με ένα ζευγάρι πόδια πουλιού, βρέθηκε στο λάκκο Νο 2 λίγα μέτρα μακριά. Το τρίτο μέρος του αγάλματος, ένα ζευγάρι χέρια που κρατούν ένα σκεύος γνωστό ως λέι, βρέθηκε επίσης πρόσφατα στον λάκκο Νο 8.

Αφού χωρίστηκαν για 3 χιλιετίες, τα μέρη επανενώθηκαν τελικά στο εργαστήριο συντήρησης για να σχηματίσουν ένα ολόκληρο σώμα, το οποίο έχει εμφάνιση παρόμοια με ενός ακροβάτη. Δύο λάκκοι γεμάτοι από χάλκινα αντικείμενα με παράξενη εμφάνιση, που γενικά πιστεύεται από τους αρχαιολόγους ότι χρησιμοποιούνταν για τελετές θυσιών, βρέθηκαν κατά τύχη στο Σανσινγκντούι το 1986, καθιστώντας το ένα από τα μεγαλύτερα αρχαιολογικά ευρήματα στην Κίνα τον 20ό αιώνα.

Έξι ακόμη λάκκοι βρέθηκαν στο Σανσινγκντούι το 2019. Πάνω από 13.000 αντικείμενα, μεταξύ των οποίων και 3.000 τεχνουργήματα με πλήρη δομή, ανακαλύφθηκαν στην ανασκαφή που ξεκίνησε το 2020. Μερικοί μελετητές εικάζουν ότι αυτά τα αντικείμενα θρυμματίστηκαν σκόπιμα προτού τεθούν υπόγεια σε θυσίες από τον αρχαίο λαό των Σου, που κυριάρχησε στην περιοχή τότε.

Η αντιστοίχιση των ίδιων αντικειμένων που ανακτώνται από διαφορετικούς λάκκους τείνει να προσδίδει αξιοπιστία σε αυτή τη θεωρία, όπως λένε οι επιστήμονες. «Τα μέρη χωρίστηκαν πριν ταφούν στους λάκκους», εξήγησε ο Ραν Χόνγκλιν, κορυφαίος αρχαιολόγος που εργάζεται στην τοποθεσία Σανσινγκντούι. «Αποδεικνύουν επίσης ότι οι δύο λάκκοι σκάφτηκαν την ίδια περίοδο. Το εύρημα είναι επομένως υψηλής αξίας γιατί μας βοήθησε να γνωρίσουμε καλύτερα τις σχέσεις των λάκκων και το κοινωνικό υπόβαθρο των κοινοτήτων τότε».

Όπως αναφέρει ο Ραν, από το Επαρχιακό Ινστιτούτο Ερευνών Πολιτισμού και Αρχαιολογίας του Σιτσουάν, πολλά σπασμένα μέρη μπορεί επίσης να είναι ένα «παζλ» που περιμένει να συναρμολογηθεί από τους επιστήμονες. «Πολλά ακόμη λείψανα μπορεί να είναι του ίδιου σώματος. Έχουμε πολλές εκπλήξεις να περιμένουμε».

Τα ειδώλια στο Σανσινγκντούι πιστεύεται ότι αντικατοπτρίζουν ανθρώπους σε δύο μεγάλες κοινωνικές τάξεις, που διαφοροποιούνται μεταξύ τους μέσω των χτενισμάτων τους. Δεδομένου ότι το νεοανακαλυφθέν τεχνούργημα με το σώμα που μοιάζει με φίδι έχει έναν τρίτο τύπο χτενίσματος, πιθανότατα υποδείκνυε μια άλλη ομάδα ανθρώπων με ειδική θέση, όπως λένε οι ερευνητές.

Χάλκινα είδη σε προηγουμένως άγνωστα και εκπληκτικά σχήματα συνεχίζουν να ανακαλύπτονται στους λάκκους στον συνεχιζόμενο γύρο ανασκαφών, που αναμένεται να διαρκέσει μέχρι τις αρχές του επόμενου έτους, με περισσότερο χρόνο να απαιτείται για συντήρηση και μελέτη, είπε ο Ραν.

Ο Γουάνγκ Γουέι, διευθυντής και ερευνητής στο Ακαδημαϊκό Τμήμα Ιστορίας της Κινεζικής Ακαδημίας Κοινωνικών Επιστημών, είπε ότι οι μελέτες για το Σανσινγκντούι βρίσκονται ακόμη σε πρώιμο στάδιο. «Το επόμενο βήμα είναι να αναζητήσουμε ερείπια αρχιτεκτονικής μεγάλης κλίμακας, που μπορεί να υποδηλώνουν ένα ιερό.»

Πρόσφατα βρέθηκε ένα θεμέλιο κατασκευής, έκτασης 80 τετραγωνικών μέτρων, κοντά στους «λάκκους θυσιών», αλλά είναι πολύ νωρίς για να προσδιοριστεί και να αναγνωριστεί η χρήση ή η φύση του. «Πιθανή ανακάλυψη μαυσωλείων υψηλού επιπέδου στο μέλλον, θα δώσει επίσης πιο σημαντικές ενδείξεις», σύμφωνα με τον Γουάνγκ.