​Σώζοντας τα Σπήλαια Γιουνγκάνγκ για τις μελλοντικές γενιές

Πλήθος κόσμου θαυμάζει ένα αντίγραφο πλήρους μεγέθους από τα Σπήλαια Γιουνγκάνγκ σε μια γκαλερί στη Σαγκάη πέρυσι, το οποίο κατασκευάστηκε με τεχνολογίες τρισδιάστατης εκτύπωσης. (CHINA DAILY)

Ειδικοί στην Κίνα εφαρμόζουν επιστημονικές μεθόδους για την προστασία των θησαυρών της βουδιστικής τέχνης. Η διατήρηση ενός τόπου ιστορικής και πολιτιστικής κληρονομιάς που δημιουργήθηκε πριν από περισσότερα από 1.500 χρόνια είναι πρόκληση για οποιαδήποτε χώρα, αλλά η Κίνα έχει εκπληρώσει το καθήκον της στην περίπτωση των Σπηλαίων Γιουνγκάνγκ στην επαρχία Σανσί, χάρη στις προσπάθειες των ερευνητών που έγιναν τις τελευταίες δεκαετίες.

Τα Σπήλαια Γιουνγκάνγκ, που βρίσκονται στη βόρεια πόλη Ντατόνγκ της επαρχίας Σανσί, είναι ένα από τα τρία πιο διάσημα βουδιστικά σπήλαια στην Κίνα. Τα άλλα δύο είναι τα σπήλαια Μογκάο στο Ντουνχουάνγκ της επαρχίας Γκανσού και τα Σπήλαια Λονγκμέν στο Λουογιάνγκ της επαρχίας Χενάν. Τα Σπήλαια Γιουνγκάνγκ γέμισαν τέχνη κατά τη διάρκεια της δυναστείας των Βόρειων Γουέι (386-534), όταν το Ντατόνγκ, το οποίο τότε ονομαζόταν Πινγκτσένγκ, χρησίμευε ως πρωτεύουσα του έθνους.

Οι κόγχες σκαλίστηκαν σε βράχους ψαμμίτη στο όρος Γουτζόου στα βορειοδυτικά προάστια του Ντατόνγκ. Σύμφωνα με ιστορικά έγγραφα, συνολικά 54 κύρια σπήλαια λαξεύτηκαν κατά την περίοδο 460-524 μ.Χ. Σήμερα, 45 κύρια σπήλαια παραμένουν ανέπαφα και φιλοξενούν περισσότερα από 59.000 αγάλματα, ύψους από μερικά εκατοστά έως 17 μέτρα.

Τα Σπήλαια Γιουνγκάνγκ προστέθηκαν στον κατάλογο της Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO το 2001. Η UNESCO ανέφερε σε έγγραφο ότι η τοποθεσία έχει παγκόσμια αξία καθώς αντιπροσωπεύει "τα εξαιρετικά επιτεύγματα της βουδιστικής τέχνης των σπηλαίων στην Κίνα". Ενώ επηρεάστηκαν από τη βουδιστική τέχνη των σπηλαίων από τη Νότια και Κεντρική Ασία, οι ειδικοί της UNESCO έχουν δηλώσει ότι τα Σπήλαια Γιουνγκάνγκ ερμηνεύουν τη βουδιστική τέχνη με κινεζικά χαρακτηριστικά και τοπικό πνεύμα. «Ως αποτέλεσμα, τα Σπήλαια Γιουνγκάνγκ έπαιξαν ζωτικό ρόλο μεταξύ των πρώιμων ανατολικών βουδιστικών σπηλιών και είχαν εκτεταμένο αντίκτυπο στη βουδιστική τέχνη των σπηλαίων στην Κίνα και την Ανατολική Ασία γενικότερα».

Παρότι είναι όλοι περήφανοι για την αυξανόμενη αναγνώριση της περιοχής στους παγκόσμιους ακαδημαϊκούς κύκλους, οι τοπικές αρχές και οι ερευνητές κατανοούν ότι, μετά από τον άνεμο, την βροχή και το χιόνι που έχει πέσει για πάνω από 1.500 χρόνια, η προστασία αυτής της πολύτιμης πολιτιστικής κληρονομιάς αποτελεί πιεστική πρόκληση. Οι αρχικές εργασίες συντήρησης στις σπηλιές ξεκίνησαν τη δεκαετία του 1930 και γίνεται συστηματική προστασία από την ίδρυση της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας το 1949.

Οι προσπάθειες για την προστασία τους έχουν ενισχυθεί από την ίδρυση της Ακαδημίας των Σπηλαίων Γιουνγκάνγκ τον Φεβρουάριο του 2021. «Η Ακαδημία Σπηλαίων Γιουνγκάνγκ ξεκίνησε με βάση το πρώην Ίδρυμα Ντατόνγκ για τη Διατήρηση των Σπηλαίων Γιουνγκάνγκ », δήλωσε ο Τζανγκ Τζουό, επικεφαλής της Ακαδημίας. Την τελευταία δεκαετία, το Ίδρυμα Ντατόνγκ για τη Διατήρηση των Σπηλαίων Γιουνγκάνγκ ξεκίνησε μια σειρά προγραμμάτων για την προστασία της τοποθεσίας. Μια προσπάθεια έγινε και με την συνεργασία με το Getty Conservation Institute με έδρα τις Ηνωμένες Πολιτείες.

Στο Γιουνγκάνγκ, οι δραστηριότητες συνεργασίας περιλάμβαναν περιβαλλοντική παρακολούθηση για την αξιολόγηση της έκτασης και της επίδρασης των καιρικών συνθηκών λόγω της ρύπανσης, του ανέμου, της βροχής και των ακραίων θερμοκρασιών. Οι ερευνητές ανέπτυξαν επίσης ένα ολοκληρωμένο σχέδιο διατήρησης για την πρόληψη της επιδείνωσης που προκαλείται από τους επισκέπτες και το περιβάλλον, σύμφωνα με τον Τζανγκ. Τώρα που διαθέτει αρκετούς ειδικούς ερευνητές και αφοσιωμένους συντηρητές, η Ακαδημία είναι σε καλύτερη θέση να διατηρήσει την αυθεντικότητα των σπηλιών με πιο επιστημονικά και συστηματικά μέτρα.

Ο Τζανγκ Τζουντσάι είναι ένας τεχνίτης συντήρησης που ασχολείται με την διατήρηση κειμηλίων στο Γιουνγκάνγκ για πάνω από 10 χρόνια. «Η συντήρηση απαιτεί μεγάλη συγκέντρωση, καθώς η εργασία σε ορισμένα τμήματα μπορεί να διαρκέσει αρκετά χρόνια για να ολοκληρωθεί», λέει ο ίδιος. Ο επιδέξιος τεχνίτης είναι πλέον εκπαιδευτής δώδεκα μαθητευομένων. «Με τη σταθερή ανάπτυξη της ομάδας των τεχνιτών και την εφαρμογή των πιο πρόσφατων τεχνολογιών, είμαστε βέβαιοι ότι μπορούμε να συμβάλουμε περισσότερο στη διατήρηση των κειμηλίων», όπως λέει ο Τζανγκ Τζουντσάι.

Ο Γιαν Χονγκμπίν, επικεφαλής του εργαστηρίου της ακαδημίας για τη συντήρηση και την επισκευή κειμηλίων, είναι ένας από τους ειδικούς ερευνητές στην προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς. Αυτός και η ομάδα του έχουν προτείνει μια σειρά από λύσεις με τη χρήση νέων τεχνολογιών. Μια λύση είναι η εφαρμογή επικάλυψης νανοϋλικών στους τοίχους των σπηλαίων για να αποφευχθεί η διάβρωση από τον άνεμο και το νερό.

«Η χρήση τέτοιων νέων υλικών είναι μια θεμελιώδη λύση στο πρόβλημα της υδάτινης διάβρωσης που απειλούσε τα λείψανα για αιώνες», λέει ο Γιαν. Πρόσθεσε επίσης ότι το έργο ενίσχυσης σπηλαιοτοίχων, το οποίο εφαρμόζεται εδώ και περισσότερες από έξι δεκαετίες, θα ολοκληρωθεί σε ένα ή δύο χρόνια. «Μετά την ολοκλήρωση αυτών των δύο έργων ορόσημο (για την πρόληψη της υδάτινης διάβρωσης και την ενίσχυση του τοιχώματος των σπηλαίων), θα επικεντρώσουμε την ενέργειά μας στην αποκατάσταση μικρών ζημιών».

Εκτός από τη συντήρηση, ο επικεφαλής της Ακαδημίας Τζανγκ Τζουό είπε ότι, η τελευταία τεχνολογία θα χρησιμοποιηθεί και για τη βελτίωση της εμπειρίας των επισκεπτών. Η Ακαδημία λειτουργεί μια σειρά από μουσεία και γκαλερί, επιτρέποντας στους επισκέπτες να εξερευνήσουν την ιστορία και τις κρυφές λεπτομέρειες των σπηλαίων με τη βοήθεια τεχνολογιών ψηφιακής, εικονικής και επαυξημένης πραγματικότητας, καθώς και αντίγραφα που κατασκευάζονται με τεχνολογίες τρισδιάστατης εκτύπωσης.

Τουρίστες που επισκέφτηκαν πρόσφατα το Μουσείο των Σπηλαίων Γιουνγκάνγκ, είπαν ότι οι ψηφιακές οθόνες στο μουσείο προσφέρουν καλύτερη εμπειρία από τις ίδιες τις σπηλιές και μέσα από αυτές μπόρεσαν να ρίξουν μια προσεκτική ματιά σε κάθε λεπτομέρεια των σπηλαίων - τα αγάλματα και τις διακοσμήσεις, κάτι που είναι αδύνατο να γίνει στις πραγματικές σπηλιές.

Η Ακαδημία Σπηλαίων Γιουνγκάνγκ διοργανώνει διαδικτυακές εκθέσεις για το κοινό από όλη τη χώρα και τον κόσμο, επιτρέποντάς τους να επισκεφθούν αυτό το μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς από τα σπίτια τους.