Αρχαία δημοφιλή αθλήματα στο Σι’αν

Η αρχαία πρωτεύουσα Σι’αν στην επαρχία Σαανσί της βορειοδυτικής Κίνας, ως πρωτεύουσα 13 δυναστειών σε όλη την κινεζική ιστορία, δεν ήταν ποτέ μακριά από τον αθλητισμό. Ξεκινώντας από τη Δυναστεία των Δυτικών Τζόου (περ. 11ος αιώνας-771 π.Χ.) έως τη Δυναστεία των Τανγκ (618-907μ.Χ), η πόλη έχει πραγματοποιήσει πολλές αθλητικές εκδηλώσεις.

Το Τσουζού: η προέλευση του σύγχρονου ποδοσφαίρου

[Φωτογραφία/Μουσείο Παλατιού]

Το τσουζού ήταν ένα αρχαίο κινέζικο ανταγωνιστικό παιχνίδι που περιελάμβανε το λάκτισμα μιας μπάλας μέσα από ένα άνοιγμα σε ένα δίχτυ.

Ως πρόγονος του ποδοσφαίρου, εμφανίστηκε για πρώτη φορά στο διάσημο αρχαίο κινεζικό ιστορικό έργο Τζαν Γκουό Τσε («Στρατηγικές των εμπόλεμων κρατών»), το οποίο περιέγραψε το τσουζού ως μια μορφή ψυχαγωγίας στο ευρύ κοινό.

Αργότερα, κατά τη διάρκεια της δυναστείας των Χαν (202 π.Χ. - 220 μ.Χ.), το τσουζού παιζόταν συνήθως στο στρατό για σκοπούς στρατιωτικής εκπαίδευσης.

Ο αυτοκράτορας Χανγκαοτζού Λιου Μπανγκ, ο πρώτος αυτοκράτορας της δυναστείας των Δυτικών Χαν, ήταν θαυμαστής των τσουζού και όχι μόνο του άρεσε να παρακολουθεί παιχνίδια τσουζού, αλλά δοκίμαζε και τα πόδια του στην αυλή.

Ο Λιου Τσε, ο αυτοκράτορας Γου της δυναστείας των Χαν, που τρελαινόταν για το τσουζού, έφτιαχνε ένα γήπεδο τσουζού όπου κι αν πήγαινε ο στρατός του. Χρησιμοποιούσε το τσουζού ως τρόπο εκπαίδευσης στρατιωτών.

Οι φωτογραφίες έργων τέχνης δείχνουν γυναίκες να παίζουν τσουζού. [Φωτογραφία/The Palace Museum]

Η παλαιότερη καταγραφή γυναικών παικτών τσουζού μπορεί να εντοπιστεί στη δυναστεία των Χαν. Μπορούμε να δούμε από τους πίνακες ζωγραφικής, γυναίκες με δεμένα μαλλιά, να κουνούν τα μακριά μανίκια τους ενώ φαίνονται ότι παίζουν τσουζού με ωραίο στυλ.

Μέχρι τη δυναστεία των Τανγκ, οι γυναίκες παίκτριες επικρατούσαν στη βασιλική αυλή, καθώς οι αυτοκράτορες απολάμβαναν να παρακολουθούν αγώνες ποδοσφαίρου. Εκείνη την εποχή, διάφορες δεξιότητες χρησιμοποιήθηκαν ευρέως στο παιχνίδι τσουζού, κυρίως για ψυχαγωγικούς λόγους.

Ως τρόπος προστασίας του εθνικού πολιτισμού, το τσουζού συμπεριλήφθηκε στην πρώτη ομάδα άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς της Κίνας το 2006.

Ο πίνακας του ζωγράφου της αυλής της δυναστείας Τσινγκ, Λανγκ Σινίνγκ, απεικονίζει τη σκηνή ενός αγώνα Τζιαοντί στη βασιλική αυλή. [Φωτογραφία/Artron.net]

Το Τζιαοντί: Πάλη κινέζικου στυλ

Το σούμο, γνωστό ως το «εθνικό άθλημα» της Ιαπωνίας, στην πραγματικότητα προέρχεται από την αρχαία Κίνα. Το σούμο ονομαζόταν Τζιαοντί ή Τζιαολί στην αρχαιότητα.

Το αρχαίο τζιαοντί, μια πάλη κινεζικού τύπου, εκτελούσαν αθλητές που φορούσαν κέρατα βοδιού και πάλευαν μεταξύ τους μιμούμενοι άγρια βόδια.

Κατά τη διάρκεια των δυναστείων Σούι (581-618) και Τανγκ, το τζιαοντί ευνοήθηκε ιδιαίτερα από τους αυτοκράτορες. Λέγεται ότι ο αυτοκράτορας Μουζόνγκ της δυναστείας των Τανγκ παρακολουθούσε έναν αγώνα τζιαοντί κάθε τρεις μέρες. Στη δυναστεία των Τανγκ, το τζιαόντι ήταν μέρος της στρατιωτικής εκπαίδευσης και ένα είδος ψυχαγωγίας.

Λεπτομέρεια από τον παραπάνω πίνακα. [Φωτογραφία/Artron.net]

Υπήρχαν ακόμη και εξειδικευμένες ομάδες πάλης στη βασιλική αυλή των Τανγκ, που έφεραν δασκάλους τζιαόντι από όλη τη χώρα. Η πάλη ήταν επίσης δημοφιλής στους λαούς και σύμφωνα με ιστορικά αρχεία, οι αγώνες πάλης διεξάγονταν συνήθως δύο φορές κάθε χρόνο, την άνοιξη και το φθινόπωρο.

Το 1991, ένα ειδώλιο της δυναστείας Τανγκ με πόζα πάλης ανακαλύφθηκε σε έναν τάφο στην κομητεία Τανγκτζινσιάνγκ σε προάστιο του Σι’αν. Το ειδώλιο, μια δυνατή φιγούρα, μισόγυμνη, ξυπόλητη, με ένα τριγωνικό κάλυμμα, δείχνει να είναι ένας αθλητής τζιαοντί έτοιμος να επιτεθεί.

Μια τοιχογραφία από την αίθουσα του τάφου ενός πρίγκιπα της δυναστείας των Τανγκ απεικονίζει τη σκηνή του αρχαίου πόλο. [Φωτογραφία/Artron.net]

Τζιτζού: Αρχαίο πόλο

Το τζιτζού είναι ένα άθλημα όπου χρησιμοποιείται ένα ραβδί για το χτύπημα της μπάλας ενώ ο παίκτης καβαλάει ένα άλογο και είναι αρκετά παρόμοιο με το σύγχρονο πόλο. Ήταν δημοφιλές στη βασιλική αυλή αλλά και μεταξύ των απλών ανθρώπων στη δυναστεία των Τανγκ. Υπήρχαν πολλά γήπεδα για πόλο και ήταν επίσης σημαντικό στο πρόγραμμα στρατιωτικής εκπαίδευσης στον στρατό.

Στην πρωτεύουσα της δυναστείας Τανγκ, υπήρχαν επίσημα γήπεδα πόλο, όπως εκείνο στο παλάτι Τσανγκάν.

Το μπαστούνι του πόλο της δυναστείας των Τανγκ είχε το μέγεθος μιας γροθιάς και συχνά ήταν φτιαγμένο με ελαφρύ και μασίφ ξύλο με λεία επιφάνεια.

Παιχνίδι πόλο μπορεί να δει κανείς σε πολλές τοιχογραφίες στους θαλάμους των τάφων της δυναστείας Τανγκ. Υπάρχει μια διάσημη τοιχογραφία που ανακαλύφθηκε σε έναν τάφο ενός πρίγκιπα στην επαρχία Σαανσί το 1971, η οποία απεικονίζει περισσότερους από 20 άνδρες να καβαλούν άλογα και να παίζουν πόλο.

[Φωτογραφία/Επίσημος λογαριασμός Weibo του Μουσείου Tianjin]

Τοξοβολία

Κατά τους αρχαίους χρόνους, η τοξοβολία ήταν στενά συνδεδεμένη με το κυνήγι και την άμυνα. Η αρχαία τοξοβολία δεν ήταν μόνο ένα αθλητικό γεγονός, ένα πρόγραμμα στρατιωτικής εκπαίδευσης και μια ψυχαγωγική δραστηριότητα, αλλά και μέρος της γενικής εκπαίδευσης.

Ήδη από τη δυναστεία Τζόου (περίπου 11ος αιώνας-256 π.Χ.), η τοξοβολία καταχωρήθηκε ως ένας από τους έξι πρακτικούς κλάδους, που ονομάζονται επίσης Έξι Τέχνες, και έγινε σημαντικό είδος αγώνα.

Επίσημοι αγώνες τοξοβολίας πραγματοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια των Δυναστειών Γουέι, Τζιν, καθώς και των Νότιων και Βόρειων (220-589).

Κατά τη διάρκεια της δυναστείας των Τανγκ, η τοξοβολία αποτελούσε σημαντικό μέρος των Αυτοκρατορικών Εξετάσεων Γουτζού όπου δοκιμάζονταν πέντε είδη δεξιοτήτων τοξοβολίας, συμπεριλαμβανομένης της βολής επί αλόγου, της βολής με βήμα και της επίπεδης βολής.