Οι κινεζικές παροιμίες(31)—κάθεται στο βουνό κοιτάζοντας δύο τίγρεις να πολεμούν μεταξύ τους

坐山观虎斗 zuò shān guān hǔ dòu: κάθεται στο βουνό κοιτάζοντας δύο τίγρεις να πολεμούν μεταξύ τους

Η παροιμία «κάθεται στο βουνό κοιτάζοντας δύο τίγρεις να πολεμούν μεταξύ τους» προέρχεται από το έργο Τζαν Γκουό Τσε (κυριολεκτικά Μηχανορραφίες των Εμπόλεμων Βασιλείων), ένα σπουδαίο ιστορικό έργο μερικών ανώνυμων συγγραφέων που καταγράφει κυρίως τις πολιτικές ιδέες και τις διπλωματικές στρατηγικές διάφορων χωρών. Ο Τσεν Τζεν, ένας γνωστός διπλωμάτης της εποχής του που στην 17η μας παροιμία ήτανε απεσταλμένος του βασιλείου Τσι και αφηγητής της ιστορίας «ζωγραφίζει το φίδι με πόδια», αυτή την φορά εργαζόμενος για το Βασίλειο Τσου αφηγείται την σημερινή μας παροιμία όπως έχει καταγραφεί στο κεφάλαιο «Μηχανορραφίες του Βασιλείου Τσιν».

Το Βασίλειο Τσου διέκοψε τις σχέσεις με το Βασίλειο Τσι και τότε αυτό διεξήγαγε πόλεμο εναντίον του Τσου. Ο Τσεν Τζεν είπε στον βασιλιά του Τσου, «καλύτερα να δωρίσεις εδάφη και να συμφιλιώσεις στην ανατολή το Βασίλειο Τσου και στην δύση το Βασίλειο Τσιν». Τότε ο βασιλιάς του Τσου τον έστειλε στο Βασίλειο Τσιν. Επειδή ο Τσεν Τζεν είχε στο παρελθόν εργαστεί και για το Βασίλειο Τσιν, ο βασιλιάς του Τσιν του ζήτησε να του δώσει συμβουλές για το αν είναι καλό ή όχι να σταματήσει τον πόλεμο μεταξύ του Τσι και Τσου. Ο Τσεν Τζεν απάντησε, «δεν έχετε ακούσει τα λόγια του Γκουάν Γιου; Οι δύο τίγρεις πολεμούν γιατί και οι δύο θέλουν να φάνε τον ίδιο άνθρωπο. Ο Πιαν Τζουάνγκ Τσε σχεδιάζει να τις σκοτώσει αλλά ο Γκουάν τον σταματά λέγοντας 'η τίγρη είναι ένα άπληστο και άγριο ζώο. Ο άνθρωπος είναι για αυτήν νόστιμο φαγητό. Τώρα που οι δύο τίγρεις πολεμούν μεταξύ τους για έναν άνθρωπο, σίγουρα η μικρή τίγρη θα πεθάνει και η μεγάλη θα τραυματιστεί. Χρειάζεται απλά να περιμένεις την ευκαιρία να σκοτώσεις την τραυματισμένη τίγρη και θα αποκτήσεις και τις δύο μαζί. Τότε θα κατέχεις την φήμη ότι σκότωσες δύο τίγρεις χωρίς να χάσεις σχεδόν ούτε την δύναμη με το να σκοτώσεις τη μία.' Τώρα που πολεμούν το Βασίλειο Τσι και το Τσου, η μια πλευρά θα νικηθεί. Όταν μια πλευρά νικηθεί, εσείς μπορείτε να στείλετε στρατό και να την βοηθήσετε. Με τον τρόπο αυτό θα αποκτήσετε τα οφέλη της βοήθειας για το Βασίλειο Τσι χωρίς το μειονέκτημα της επίθεσης εναντίων του βασιλείου Τσου.»

Αυτή η ιστορία είναι παρόμοια με την 15η μας παροιμία «παλεύει το μπεκατσίνι με το μύδι, κερδίζει ο ψαράς». Αναφέρεται στις διαμάχες μεταξύ δύο πλευρών που παρακολουθεί κανείς σαν θεατής, περιμένοντας μέχρι να βλαφτούνε και οι δύο ώστε να βρει τότε την ευκαιρία να ωφεληθεί ο ίδιος.