Τα 36 στρατηγήματα της τέχνης του πολέμου (1) – Περνάω από τη θάλασσα χωρίς να το ξέρει ο ουρανός

Κατά τη διάρκεια των 5000 ετών της ιστορίας της, η Κίνα ήταν άλλοτε ενωμένη κάτω από μια ισχυρή δυναστεία κι άλλοτε χωρισμένη σε διαφορετικές εμπόλεμες δυνάμεις. Οι χιλιάδες πόλεμοι που ξέσπασαν μεταξύ τους καταγράφτηκαν από τους ιστοριογράφους, ερμηνεύτηκαν από τους λογοτέχνες καθώς και μελετήθηκαν από τους στρατηγούς από γενιά σε γενιά. Σημαντικά έργα ως προς την πολεμική ιστορία της Κίνας όπως η Τέχνη του Πολέμου και τα Τρία Βασίλεια, σήμερα είναι παγκοσμίως γνωστά. Οι αρχαίοι Κινέζοι είχαν κατανοήσει ότι το αποτέλεσμα ενός πολέμου δεν καθορίζεται μόνο από τη δύναμη και την ανδρεία, αλλά και την εξυπνάδα. Από αυτήν τη σειρά, σας παρουσιάζουμε στα ελληνικά τα 36 ενδιαφέροντα στρατηγήματα της στρατιωτικής σοφίας των αρχαίων Κινέζων, τα οποία εφαρμόζονται σε πεδία μάχης αλλά και σε περιπτώσεις όπως τις σύγχρονες επιχειρηματικές στρατηγικές. Μερικά από τα 36 είναι επιθετικά που μας βοηθάνε να νικήσουμε τους αντίπαλους, ενώ μερικά είναι αμυντικά που προσφέρουν λύσεις σε δύσκολες καταστάσεις. Το πρώτο μας στρατήγημα είναι:

瞒天过海 mán tiān guò hǎi: Περνάω από τη θάλασσα χωρίς να το ξέρει ο ουρανός

Θεωρείται ότι η φράση 瞒天过海(μαν τιέν γκουό χάι) χρονολογείται από τον 7ο αιώνα, όταν ο Κινέζος αυτοκράτορας Ταϊτζόνγκ (βασ. 626 - 649 μ.Χ.) της Δυναστείας Τανγκ (618 - 906 μ.Χ) επιτέθηκε το βασίλειο Καοκοουλί στη σημερινή θέση της ΝΑ Κίνας και της Κορέατικης Χερσόνησου. Για να φτάσουν στο μέτωπο, έπρεπε να περάσουν από τη θάλασσα. Δυστυχώς ο αυτοκράτορας συνήθιζε να διασχίζει μόνο την ξηρά και φοβόταν την απέραντη θάλασσα. Οπότε ο στρατός κόλλησε πολλές μέρες στην ακτή.

Ο Σούε Ρένγκουι (δεξιά) γονατισμένος μπροστά στον αυτοκράτορα Ταϊτζόνγκ

Ο Σούε Ρένγκουι (614 - 683 μ.Χ), ένας νεαρός αλλά ικανός στρατηγός, σκέφτηκε ένα έξυπνο στρατήγημα για να λύσει το πρόβλημα. Μεταμφιέστηκε σε ένα ντόπιο μεγιστάνα και προσκάλεσε τον αυτοκράτορα στο αρχοντικό του, δίνοντας το λόγο ότι θα χορηγήσει την εκστρατεία. Ο αυτοκράτορας χαρούμενος πήγε με τους συνοδούς του στο αρχοντικό που ήταν σκεπασμένο από όμορφες κουρτίνες. Εκεί ο αυτοκράτορας έφαγε, ήπιε και μέθυσε. Δεν παρατήρησε τίποτα περίεργο μέχρι που τα ποτήρια άρχισαν να κουνιούνται ξαφνικά και οι άνεμοι να φυσούν άγρια. Έκπληκτος ο αυτοκράτορας διέταξε να ανοίξουν οι κουρτίνες για να καταλάβει τι είχε συμβεί. Το μόνο που είδε ο ίδιος ήταν τα κύματα της θάλασσας. Το αρχοντικό ήταν στην πραγματικότητα ένα καράβι, του εξήγησε αμέσως ένας συνοδός που ήξερε από πριν το μυστικό, και σύντομα θα αποβιβάζονταν στον προορισμό ο αυτοκράτορας και τα στρατεύματα.

Επειδή στην αρχαία Κίνα, ο αυτοκράτορας θεωρείτο σύμβολο του ουρανού, οπότε το στρατήγημα που προέρχεται από αυτή την ιστορία λέγεται «Περνάω από τη θάλασσα χωρίς να το ξέρει ο ουρανός». Από την ελληνική μυθολογία, το στρατήγημα του Δούρειου Ίππου υπήρξε ένα καλό ανάλογο παράδειγμα. Ο Οδυσσέας και οι άλλοι πολεμιστές κρύφτηκαν σε ένα ξύλινο άλογο και μεταφέρθηκαν μέσα στην Τροία χωρίς να το ξέρουν οι Τρώες. Η φράση σήμερα χρησιμοποιείται στα κινέζικα σαν μια παροιμία που χαρακτηρίζει μία μεγάλη απάτη.