Τα 36 στρατηγήματα της τέχνης του πολέμου (6) – Θυσιάζεται η δαμασκηνιά για να επιβιώσει η ροδακινιά

Αμέσως μετά την πτώση του βασίλειου Γου, το 476 π.Χ η Κίνα εισήλθε στην Περίοδο Τζαν Γκουό, ή αλλιώς Περίοδο των Εμπόλεμων Κρατών, όπου οι πόλεμοι μεταξύ των κρατών κλιμακώθηκαν σημαντικά. Η παρακμή της δυναστείας Τζόου (周 Zhou) συνέχισε καθώς όλο και περισσότεροι φεουδάρχες στέφτηκαν βασιλιάδες και δεν σέβονταν πια τον βασιλιά των Τζόου ως τον κοινό κύριο της Κίνας.

Tο κράτος Τζιν (晋 Jin) στο οποίο έχουμε αναφερθεί σε προηγούμενα άρθρα ως μια υπερδύναμη, ήρθε σταδιακά στο τέλος του. Αν και εξωτερικά το Τζιν φαινόταν ισχυρό, εσωτερικά είχε προβλήματα. Η εξουσία του μονάρχη είχε πέσει στα χέρια των φεουδαρχών του, οι οποίοι αγωνίζονταν ή ακόμα και πολεμούσαν μεταξύ τους. Το 453 π.Χ μετά από έναν εμφύλιο πόλεμο, μια τριμελής συμμαχία κέρδισε και έφερε υπό τον έλεγχό της το κράτος Τζιν, το οποίο τελικά το 403 π.Χ χωρίστηκε επίσημα σε τρία ανεξάρτητα κράτη: Χαν (韩 Hán), Τζάο (赵 Zhao) και Γουέι (魏 Wei). Και τα τρία ήταν αναγνωρισμένα και ισχυρά κράτη της εποχής. Το Γουέι ιδίως, ήταν το πλέον δυνατό από όλα τα κράτη της Κίνας.

Τα Εφτά Δυνατότερα Κράτη της περιόδου των Εμπόλεμων Κρατών. Το βασίλειο Γουέι βρίσκεται στην κεντρική Κίνα και το βασίλειο Τσι στην χερσόνησο Σαντόνγκ της ανατολικής Κίνας

Ο Σουν Μπιν (孙膑, Sun Bin) που έζησε γύρω στο 350 π.Χ, ήταν ένας απόγονος του μεγάλου στρατιωτικού συγγραφέα Σουν Ζι (孙子, Sun Tzu/Sun Zi). Διδάχτηκε τέχνη του πολέμου από τον κύριο Γκουέι Γκου Ζι μαζί με τον Πανγκ Τζιουάν (庞涓, Pang Juan) που ήταν μεγαλύτερός του και αποφοίτησε νωρίτερα. Όταν τελείωσε τις σπουδές του, ο Σουν Μπιν έλαβε μια επιστολή από τον Πανγκ Τζιουάν, ο οποίος ήταν ήδη ένας ανώτερος στρατηγός στο βασίλειο Γουέι, που τον προσκαλούσε να εργαστεί μαζί του. Ο Σουν Μπιν χαρούμενος πήγε στο βασίλειο Γουέι. Μόλις έφτασε όμως, έπεσε σε βασανιστήρια. Επρόκειτο για μια παγίδα που είχε σχεδιάσει ο Πανγκ Τζιουάν που ζήλευε το ταλέντο του Σουν Μπιν. Αργότερα, με τη βοήθεια των διπλωματών του βασίλειου Τσι (齐 Qi) στο Γουέι, ο Σουν Μιν διέφυγε από το βασανιστήριο αλλά είχε μείνει ήδη παράλυτος. Στη συνέχεια πήγε μαζί με τη διπλωματική αποστολή στο βασίλειο Τσι, όπου ο στρατηγός Τιεν Τζι (田忌, Tian Ji) τον προσέλαβε ως σύμβουλο.

李代桃僵 Lǐ dài táo jiāng: Θυσιάζεται η δαμασκηνιά για να επιβιώσει η ροδακινιά

Στο βασίλειο Τσι, οι ιπποδρομίες ήταν πολύ δημοφιλείς στην ανώτερη κοινωνία. Μια φορά, ο Τιεν Τζι πήρε μέρος σε ιπποδρομία με τον βασιλιά Γουεϊγουάνγκ. Οι κανόνες προέβλεπαν τρείς γύρους σε κάθε αγώνα, με το κάθε άλογο να αναλογεί σε ένα γύρο. Αν και η ποιότητα των τριών αλόγων του Τιεν Τζι δεν συγκρινόταν με εκείνη του βασιλιά, ο Σουν Μπιν είπε στον Τιεν Τζι να βάλει μεγάλο στοίχημα στα άλογα του ίδιου, βεβαιώνοντας τον ότι θα κερδίσει με το στρατήγημά του.

Στον πρώτο γύρο, ενώ ο βασιλιάς χρησιμοποίησε το καλύτερο άλογο, ο Τιεν Τζι με συμβουλή του Σουν Μπιν, έστειλε το χειρότερό του άλογο. Ο βασιλιάς νίκησε.

Στον δεύτερο γύρο, ο βασιλιάς έστειλε το δεύτερο καλύτερο άλογο αλλά ηττήθηκε από το καλύτερο άλογο του Τιεν Τζι.

Στον τελευταίο γύρο, ο βασιλιάς πάλι έχασε επειδή ο ίδιος χρησιμοποίησε το χειρότερο άλογο ενώ ο Τιεν Τζι, όπως τον είχε συμβουλέψει ο Σουν Μπιν, έβαλε το δεύτερο καλύτερό του άλογο να αγωνιστεί τελευταίο.

Με αποτέλεσμα 2 προς 1, ο Τιεν Τζι κέρδισε τον αγώνα. Το στρατήγημα λέγεται μεταφορικώς «θυσιάζεται η δαμασκηνιά για να επιβιώσει η ροδακινιά». Ένα αρχαίο ποίημα ανέφερε ότι μια δαμασκηνιά όταν είδε σκουλίκια να δαγκώνουν τη ροδακινιά δίπλα της, αποφάσισε η ίδια να υποφέρει το δάγκωμα για να ζήσει η φίλη της. Εδώ, το χειρότερο άλογο του Τιεν Τζι που ήταν το λιγότερο σημαντικό, αντιστοιχεί με τη δαμασκηνιά, ενώ τα άλλα άλογά του, με τη θυσία του πρώτου, μπόρεσαν να κερδίσουν τους αγώνες, οδηγώντας τον στην τελική νίκη.

Όταν ο έκπληκτος βασιλιάς έμαθε το μιστικό του Σουν Μπιν, τον θαύμασε πολύ. Ο κόσμος μετά από τον αγώνα άρχισε να τον γνωρίζει. Η πόρτα στα επόμενα κατορθώματα άνοιξε έτσι για τον Σουν Μπιν...