Η ιστορία του Δρόμου του Μεταξιού σε τοιχογραφίες

2021-07-16 10:58:58 ​Εύα Παπαζή

Ένα αντίγραφο μιας αρχαίας τοιχογραφίας προσφέρει στους θεατές ένα σημείο επαφής με την ιστορία. Το αντίγραφο δημιουργήθηκε από μια ομάδα νέων καλλιτεχνών, στα πλαίσια ενός έργου αποκατάστασης τοιχογραφιών. [Η φωτογραφία παρέχεται στην China Daily]

Ένα αντίγραφο μιας αρχαίας τοιχογραφίας προσφέρει στους θεατές ένα σημείο επαφής με την ιστορία. Το αντίγραφο δημιουργήθηκε από μια ομάδα νέων καλλιτεχνών, στα πλαίσια ενός έργου αποκατάστασης τοιχογραφιών. [Η φωτογραφία παρέχεται στην China Daily]

Νέοι καλλιτέχνες αντιγράφουν τοιχογραφίες σε σπηλιές ως μέρος ενός πολιτιστικού προγράμματος. Παλαιότερα, μοναχοί και καλλιτέχνες ζωγράφιζαν τοιχογραφίες για πολλούς μήνες ή και χρόνια μέσα σε σπηλιές κατά μήκος του αρχαίου Δρόμου του Μεταξιού στην Κίνα, οδηγώντας με το έργο τους σε πολιτιστικές ανταλλαγές. Σήμερα, νέοι καλλιτέχνες ακολουθούν τα χνάρια τους και αντιγράφουν τις τοιχογραφίες για πολιτιστική προστασία.

Τα τελευταία πέντε χρόνια, ο Χαν Μαοουάν έχει περάσει τον περισσότερο χρόνο του αντιγράφοντας τοιχογραφίες σε σπηλιές που βρίσκονται κυρίως σε ερημικές περιοχές στην επαρχία Γκανσού και στην αυτόνομη περιοχή Σιντζιάνγκ Ουιγκούρ.

Αντί να αντιγράφει απλώς τα μοτίβα και τα σχήματα για να παράγει μια εικόνα σε χαρτί, αυτό που κάνει ο Χαν είναι να αντιγράφει τις τοιχογραφίες πάνω σε μια πήλινη επιφάνεια για να κάνει τα έργα του να μοιάζουν όσο το δυνατόν περισσότερο με το πρωτότυπο, συμπεριλαμβανομένων των σπασμένων, στιγματισμένων και κατεστραμμένων τμημάτων των πραγματικών τοιχογραφιών.

"Αυτά τα αντίγραφα προορίζονται για ερευνητές και επισκέπτες που δεν μπορούν να πάνε στις σπηλιές", λέει ο 31χρονος καλλιτέχνης.

Ένα αντίγραφο μιας αρχαίας τοιχογραφίας προσφέρει στους θεατές ένα σημείο επαφής με την ιστορία. Το αντίγραφο δημιουργήθηκε από μια ομάδα νέων καλλιτεχνών, στα πλαίσια ενός έργου αποκατάστασης τοιχογραφιών. [Η φωτογραφία παρέχεται στην China Daily]

Ένα αντίγραφο μιας αρχαίας τοιχογραφίας προσφέρει στους θεατές ένα σημείο επαφής με την ιστορία. Το αντίγραφο δημιουργήθηκε από μια ομάδα νέων καλλιτεχνών, στα πλαίσια ενός έργου αποκατάστασης τοιχογραφιών. [Η φωτογραφία παρέχεται στην China Daily]

Πολλές από τις σπηλιές που ο Χαν επισκέφτηκε, αποτελούν το «σπίτι» πολύτιμων τοιχογραφιών που είναι πάνω από 1.000 ετών.

Οι αλλαγές στην υγρασία και τη θερμοκρασία στα σπήλαια, που προκαλούνται από τους επισκέπτες, μπορούν να προκαλέσουν μεγάλη ζημιά στις τοιχογραφίες, που ζωγραφίστηκαν κυρίως με ορυκτές χρωστικές ουσίες.

Σήμερα σε μερικά δημοφιλή σπήλαια που είναι ανοιχτά στο κοινό, όπως αυτά στο Ντουνχουάνγκ του Γκανσού που φιλοξενούν δείγματα από τις καλύτερες βουδιστικές τεχνοτροπίες στην Κίνα, η διαμονή των επισκεπτών σε ένα σπήλαιο περιορίζεται σε λιγότερο από 15 λεπτά για λόγους προστασίας.

«Αισθάνομαι πολύ τυχερός που έχω την ευκαιρία να μελετήσω αυτές τις τοιχογραφίες σε τόσο κοντινή απόσταση», λέει ο Χαν. Ωστόσο, η ευκαιρία αυτή σημαίνει επίσης πολλές δυσκολίες. Μερικές φορές πρέπει να εργάζεται μέσα σε μια σπηλιά για πέντε έως επτά ώρες. Ο Χαν όταν ζωγραφίζει είτε γονατίζει είτε κάθεται στις φτέρνες για ώρες επειδή μερικές σπηλιές είναι μικρές.

Συνήθως, ένα σπήλαιο είναι σκαλισμένο στην πλευρά ενός γκρεμού - είτε μέσα σε έρημο είτε σε κάποιο βουνό. Ο Χαν πρέπει να περπατήσει ή να ανέβει πολύ μακριά για να φτάσει στον προορισμό του με πήλινες επιφάνειες βάρους έως και 25 κιλά.

"Δεν νομίζω ότι είναι δύσκολο για μένα. Λατρεύω την τέχνη της τοιχογραφίας και απολαμβάνω αυτό που κάνω", λέει ο Χαν που αποφοίτησε από την Ακαδημία Καλών Τεχνών του Σι’αν το 2016.

Πριν αρχίσει να αντιγράφει τις τοιχογραφίες, ήταν καλλιτέχνης που χρησιμοποιούσε κυρίως το μελάνι στα έργα του ενώ συμμετείχε και σε ορισμένα έργα αποκατάστασης τοιχογραφιών στο Σι’αν, στην επαρχία Σαανσί.

Το 2017, εντάχθηκε σε ένα πρόγραμμα που διοργάνωσε η Ακαδημία Γκονγκμπί της Κινεζικής Εθνικής Ακαδημίας Τεχνών στο Πεκίνο. Το πρόγραμμα αυτό εκπαιδεύει ανθρώπους από μουσεία, σχολές τέχνης και ιδρύματα τέχνης στην αντιγραφή τοιχογραφιών, δημιουργώντας μια σταθερή ομάδα για την αποκατάσταση των αρχαίων τοιχογραφιών.

Με την υποστήριξη του Εθνικού Ταμείου Τεχνών της Κίνας, το έργο ξεκίνησε το 2017 και προσέλκυσε περισσότερους από 800 υποψηφίους. Στο τέλος επιλέχθηκε μια ομάδα 40 ατόμων, ηλικίας κυρίως 20 με 30 ετών.

Ένα αντίγραφο μιας αρχαίας τοιχογραφίας προσφέρει στους θεατές ένα σημείο επαφής με την ιστορία. Το αντίγραφο δημιουργήθηκε από μια ομάδα νέων καλλιτεχνών, στα πλαίσια ενός έργου αποκατάστασης τοιχογραφιών. [Η φωτογραφία παρέχεται στην China Daily]

Ένα αντίγραφο μιας αρχαίας τοιχογραφίας προσφέρει στους θεατές ένα σημείο επαφής με την ιστορία. Το αντίγραφο δημιουργήθηκε από μια ομάδα νέων καλλιτεχνών, στα πλαίσια ενός έργου αποκατάστασης τοιχογραφιών. [Η φωτογραφία παρέχεται στην China Daily]

Αποκατάσταση

Μετά την εκπαίδευση στο Πεκίνο, ο Χαν και οι συνομηλίκοί του πήγαν στα Σπήλαια Κιζίλ του Σιντζιάνγκ, ένα μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO που χτίστηκε μεταξύ του τρίτου και του όγδοου αιώνα. Είναι επίσης ένα από τα παλαιότερα σπήλαια στην Κίνα.

Ο Χαν έμεινε στο Κιζίλ για περίπου δύο μήνες, αντιγράφοντας δύο τοιχογραφίες. Η διαδικασία αντιγραφής τοιχογραφίας έχει δύο βασικά βήματα - τον εντοπισμό των αποχρώσεων των χρωμάτων που εμφανίζονται σε αυτά με τη βοήθεια ενός χάρτη χρωμάτων, και την εύρεση του τρόπου για το πώς ζωγραφίστηκαν οι τοιχογραφίες.

Σύμφωνα με τον Χαν, μια τοιχογραφία είναι σαν ένα ανάγλυφο που διαθέτει στρώματα χρωμάτων και ίχνη χάραξης από μαχαίρια. Οι τοιχογραφίες στα σπήλαια διατηρούν όλα τα ίχνη του χρόνου και της τέχνης ζωντανά. Ο Χαν προσπαθεί επίσης να κρατήσει τα αντίγραφα ζωντανά. Γι 'αυτό ένα κομμάτι χρειάζεται πολύ χρόνο για να δημιουργηθεί.

Ο Χαν πέρασε μια φορά τέσσερις μήνες πάνω σε ένα αντίγραφο τοιχογραφίας ύψους 1,7 μέτρων στο Σπήλαιο στην κορυφή ενός βουνού στο φαράγγι Τιενσάν του Σιντζιάνγκ. Το σπήλαιο 16 τετραγωνικών μέτρων βρέθηκε το 1999. Χρειάζεται οδήγηση, περπάτημα και αναρρίχηση για να φτάσει κανείς σε αυτό το σπήλαιο.

«Δεν μπορούσα να πάρω την παλέτα μου μέσα στο σπήλαιο, καθώς ήταν πολύ μικρό», θυμάται και προσθέτει ότι οι φίλοι του πιστεύουν ότι ζει μια σκληρή ζωή τα τελευταία πέντε χρόνια αντιγράφοντας τοιχογραφίες σε ερήμους, ενώ εκείνοι απολαμβάνουν μια ζωή στην πόλη γεμάτη διασκέδαση.

Ωστόσο, ο νεαρός λέει ότι αξίζει τον κόπο. "Σε κάποιο βαθμό, με βοήθησε πολύ. Η ιδέα μου για την τέχνη άλλαξε τελείως."

Ο Χαν Μαογιουάν έχει ένα χρωματικό διάγραμμα για να προσδιορίσει τις αποχρώσεις των χρωμάτων σε μια τοιχογραφία στο Σπήλαιο Α-άι στην αυτόνομη περιοχή Σιντζιάνγκ Ουιγκούρ. [Η φωτογραφία παρέχεται στην China Daily]

Ο Χαν Μαογιουάν έχει ένα χρωματικό διάγραμμα για να προσδιορίσει τις αποχρώσεις των χρωμάτων σε μια τοιχογραφία στο Σπήλαιο Α-άι στην αυτόνομη περιοχή Σιντζιάνγκ Ουιγκούρ. [Η φωτογραφία παρέχεται στην China Daily]

Ο Τζανγκ Τζιανγκ, διευθυντής της Ακαδημίας Γκονγκμπί της Εθνικής Ακαδημίας Τεχνών της Κίνας, επισημαίνει ότι η αντιγραφή της τοιχογραφίας είναι ένα είδος τέχνης. Δείχνει όχι μόνο το αληθινό συναίσθημα του αντιγραφέα αλλά και το πως νιώθει την τέχνη.

Για τον Κάι Γιανγκάν που συμμετείχε στο έργο με τον Χαν, η αντιγραφή τοιχογραφιών είναι σαν «διάλογος» με αρχαίους ανθρώπους και πολιτισμούς. Μπορεί να ανακαλύψει τα συναισθήματα των αρχαίων ζωγράφων μέσα από τις γραμμές που σχεδίασαν.

"Αν κοιτάξετε προσεκτικά, μπορείτε να δείτε ότι ο αρχικός ζωγράφος ήταν διστακτικός στη μία γραμμή και σταθερός στην άλλη. Μπορείτε ακόμη και να πείτε ποιος ζωγράφος είναι καλύτερος", λέει ο 30χρονος.

Οι τοιχογραφίες σε μια σπηλιά σχεδιάστηκαν συχνά από μια ομάδα ζωγράφων. Οι τοιχογραφίες δεν είναι «παλιές και ξεπερασμένες», όπως πιστεύουν ορισμένοι νέοι, λέει ο Κάι, προσθέτοντας ότι μερικά ρούχα και κοσμήματα στον Βούδα σε τοιχογραφίες είναι πολύ μοντέρνα και όμορφα σχεδιασμένα. Αποκαλεί την πενταετή εμπειρία αντιγραφής ως μια «πνευματική πρακτική».

"Είναι πολύ δύσκολο να ηρεμήσεις και να βυθιστείς σε ένα πράγμα για μεγάλο χρονικό διάστημα στις πόλεις", λέει ο Κάι.

Αντιθέτως, απολαμβάνει να αντιγράφει μια τοιχογραφία για μήνες. Η δουλειά δεν είναι πάντα εύκολη.

«Νομίζω ότι δεν υπάρχει αρκετός χρόνος για να ζωγραφίσω», λέει. Αφού μένει σε σπηλιές ζωγραφίζοντας για μια ολόκληρη μέρα, συνεχίζει να ζωγραφίζει στα ξενοδοχεία τη νύχτα. Μένοντας σε σπηλιές, πίνει λιγότερο νερό γιατί δεν υπάρχουν τουαλέτες γύρω από τις σπηλιές. Εκτός αυτού, ένα πήλινο πλαίσιο 25 κιλών είναι βαρύ για να το μεταφέρει.

Το μεγαλύτερο τοιχογραφικό αντίγραφο που δημιούργησε ο Κάι το 2019 ήταν ένα κομμάτι περίπου 24 τετραγωνικών μέτρων, που απεικονίζει την τοιχογραφία στο Σπήλαιο 220 στα Σπήλαιο Ντουνχουάνγκ στο Γκανσού.

Περισσότερα από 12 άτομα από την ομάδα του Κάι ζωγράφισαν μαζί για έξι μήνες. Η δουλειά τους σταμάτησε το 2020 λόγω της πανδημίας COVID-19.

Τα μέλη της ομάδας αντιγραφής τοιχογραφιών κάνουν ένα δύσκολο ταξίδι για να φτάσουν στα αρχαία σπήλαια. [Η φωτογραφία παρέχεται στην China Daily]

Τα μέλη της ομάδας αντιγραφής τοιχογραφιών κάνουν ένα δύσκολο ταξίδι για να φτάσουν στα αρχαία σπήλαια. [Η φωτογραφία παρέχεται στην China Daily]

Χρωστικές ουσίες του παρελθόντος

Εκτός από την ίδια την τοιχογραφία, η εύρεση των σωστών ορυκτών χρωμάτων είναι επίσης ζωτικής σημασίας για την αντιγραφή τοιχογραφιών.

Η Κάι λέει ότι οι χρωστικές που χρησιμοποιούνται σε τοιχογραφίες βρίσκονται πάντα στα μέρη του τόπου. Κάποιο χώμα είναι κόκκινο και κάποιο γκρι-πράσινο. Έτσι, ορισμένα βασικά χρώματα των τοιχογραφιών είναι κόκκινα ή πράσινα. Και το σκάψιμο του εδάφους είναι μέρος της δουλειάς τους ως ζωγράφοι.

Η Κάι έμαθε σχέδιο στο κολέγιο και άρχισε να συντηρεί τοιχογραφίες μετά την αποφοίτησή της. Πριν αρχίσει να αντιγράφει τοιχογραφίες, εργαζόταν για δύο χρόνια στην Ακαδημία Γιουνγκάνγκ της επαρχίας Σανσί. Η δουλειά της Κάι ήταν η χρήση τεχνολογίας για την αποκατάσταση τοιχογραφιών.

"Σπάνια πηγαίνω σε σπηλιές για να μελετήσω τοιχογραφίες στο παρελθόν. Συχνά τις διαμορφώνω ψηφιακά", λέει η Κάι, προσθέτοντας ότι τα τελευταία χρόνια, έχει εργαστεί σε διαφορετικά σπήλαια στο Σιντζιάνγκ.

Υπάρχουν πολλές σπηλιές στην περιοχή. Τον Ιούλιο, η Κάι και ο Χαν θα επισκεφθούν ξανά το Σιντζιάνγκ. Η ομάδα τους θα ξεκινήσει να αντιγράφει τοιχογραφίες στην περιοχή του Μπασμπαλίκ, μιας αρχαίας πόλης που ιδρύθηκε τον δεύτερο αιώνα.

Ένα μεγάλο μέρος του χώρου έχει διαβρωθεί από τον άνεμο και τη βροχή, και μόνο ένα μικρό μέρος των τοιχογραφιών υπάρχει και είναι ορατό.

Τα αντίγραφα της τοιχογραφίας θα εμφανιστούν αργότερα σε ένα τοπικό μουσείο, επειδή οι επισκέπτες δεν μπορούν να πάνε στον αρχαιολογικό χώρο για λόγους προστασίας.

Η Κάι λέει ότι τα επόμενα πέντε χρόνια, στο πλαίσιο του έργου προστασίας των τοιχογραφιών, θα επισκεφθούν μουσεία στο εξωτερικό όπου φυλάσσονται μερικές σημαντικές κινεζικές τοιχογραφίες. Εκεί θα βοηθήσει στην αποκατάσταση των χαμένων τμημάτων - όπως το στόμα και τα μάτια - βουδιστικών ειδωλίων που έχουν ζωγραφιστεί σε τοιχογραφίες σύμφωνα με αυτά που έχει μελετήσεις στις αντιγραφές της.

Leaderboard

Κοινοποιήστε

Σχετικά νέα