Η «γυναικοκρατία» του Γκανσού, Κίνα

Μέλη της οικογένειας και φίλοι συγκεντρώνονται στο τραπέζι μετά τον γάμο, στην κομητεία Κανγκσιάν της επαρχίας Γκανσού. [Photo provided to China Daily]

Σε μια απομονωμένη περιοχή της βορειοδυτικής Κίνας, οι γυναίκες παραδοσιακά φαίνεται να κυριαρχούν, καθώς οι σύζυγοι αποκτούν το επώνυμο της συζύγου και ζουν μαζί με τους γονείς της, όπως αναφέρει ο Γουάνγκ Σιαοντόνγκ από την κομητεία Κανγκσιάν, επαρχία Γκανσού.

Στις περισσότερες περιοχές της Κίνας, οι γυναίκες εγκαταλείπουν το σπίτι τους για να παντρευτούν και στη συνέχεια ακολουθούν τους συζύγους τους. Ωστόσο, σε πολλά μέρη της περιοχής της Κανγκσιάν στη βορειοδυτική επαρχία Γκανσού, το αντίστροφο αποτελεί αλήθεια: παραδοσιακά, ο γαμπρός μετακομίζει με τα πεθερικά του και τα παιδιά του παίρνουν το οικογενειακό όνομα της συζύγου του.

"Αν και αυτή η παράδοση επικρατεί κυρίως στα νότια μέρη της Κανγκσιάν, υπάρχει και σε λίγες άλλες περιοχές κοντά, όπως το Λουεγιάνγκ στην γειτονική επαρχία Σαανσί", αναφέρει ο Λι Γουενκάνγκ, πρόεδρος του Οργανισμού Τέχνης και Λόγου της Κανγκσιάν.

Σε αντίθεση με τις περισσότερες περιοχές της Κίνας, όπου οι άνδρες παραδοσιακά διαδραματίζουν τον κύριο ρόλο στην οικογένεια, οι γυναίκες στην Κανγκσιάν συνήθως κυριαρχούν καθώς αυτές αντί οι σύζυγοί τους καταγράφονται ως επικεφαλής της οικογένειας στα έγγραφα καταγραφής των νοικοκυριών, σύμφωνα με τον Λι, που ερευνά τα τοπικά έθιμα.

"Η παράδοση αυτή έχει ορισμένα πλεονεκτήματα, όπως το γεγονός ότι συμβάλει στη βελτίωση της κοινωνικής θέσης των γυναικών. Βέβαια, με την ανάπτυξη της κοινωνίας και την αυξανόμενη ένταξη αυτών των τόπων στις ευρύτερες περιοχές της Κίνας, ορισμένα μέλη της νεότερης γενιάς εγκαταλείπουν αυτήν την παράδοση, αλλά σε αυτήν την περιοχή, ακόμα συνεχίζεται. "Πέρσι, πήγα σε δύο γάμους, και κατά τη διάρκεια των δεξιώσεων άκουσα μέλη της οικογένειας, και άνδρες και γυναίκες, να συζητούν τα νέα ονόματα των γαμπρών, ώστε να ακολουθήσουν τις οικογένειες των συζύγων τους".

Το 1993, ο Λιανγκ Γιαν, 47 ετών, από την κομητεία Νινγκτσιάνγκ του Σαανσί, παντρεύτηκε την Σου Γκουιλάν στο Γιανγκμπά, έναν δήμο του Κανγκσιάν. Ο Λιανγκ, ο οποίος έχει τρία αδέλφια, είπε ότι η οικογένειά του ήταν φτωχή, οπότε ήρθε στο Γιανγκμπά για να εργαστεί ως μεταφορέας τούβλων σε εργοτάξια.

"Οι γονείς μου δεν αντιτάχθηκαν όταν τους είπα ότι παντρεύτηκα στο Γιανγκμπά και θα ζήσω με τη γυναίκα μου", είπε ο ίδιος. "Ήταν πραγματικά ευχαριστημένοι γιατί ήξεραν ότι θα είχα καλύτερη ζωή εκεί. Την ημέρα του γάμου μου πήρα ένα λεωφορείο από το Νινγκτσιάνγκ στο Γιανγκμπά, συνοδευόμενος από δεκάδες συγγενείς μου, συμπεριλαμβανομένου του πατέρα μου και των αδελφών μου".

Αφότου παντρεύτηκε, ο Λιανγκ μετακόμισε με την Σου και τους γονείς της. Και οι δύο φρόντιζαν το γηραιότερο ζευγάρι, ενώ ο Λιανγκ επίσης καλλιεργεί τσάι και επισκευάζει σπίτια.

Μετά από ένα εγκεφαλικό το 2009, η πεθερά του δεν μπορούσε να κινηθεί ούτε να φροντίσει τον εαυτό της. Πέθανε το 2012, αλλά τα τελευταία τρία χρόνια της ζωής της, ο Λιανγκ πέρασε πολύ χρόνο φροντίζοντάς την και βοηθώντας την στις μετακινήσεις της στο χωριό.

Σχεδόν κάθε χρόνο επιστρέφει στο χωριό του για να δει τους γονείς του, οι οποίοι έχουν πατήσει τα 80 και ζουν με έναν από τους αδελφούς του. Ωστόσο, περνάει πάντα την κινεζική πρωτοχρονιά, που παραδοσιακά είναι η πιο σημαντική γιορτή για οικογενειακές συγκεντρώσεις, στο σπίτι του στο Γιανγκμπά.

Σε περισσότερα από 20 από τα 110 νοικοκυριά του δήμου, οι άνδρες είναι από περιοχές εκτός του Γκανσού, συμπεριλαμβανομένων των κοντινών επαρχιών όπως το Σαανσί και το Σιτσουάν.

"Μερικοί από αυτούς ήρθαν εδώ και παντρεύτηκαν πριν από την ίδρυση της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας επειδή ήθελαν να ξεφύγουν από την στρατολόγηση στο Εθνικιστικό στρατό", δήλωσε ο Λιανγκ.

Ο Λι, από τον Οργανισμό Τέχνης και Λόγου της Κανγκσιάν, δήλωσε ότι η παράδοση μπορεί να συνδέεται με την απομονωμένη τοποθεσία της περιοχής και την ήττα των ανταρτών Ταϊπίνγκ την περίοδο 1850-1864 κατά τη διάρκεια της δυναστείας Τσινγκ (1644-1911), που έκαναν μία από τις μεγαλύτερες αγροτικές εξεγέρσεις στην κινεζική ιστορία.

Η Κανγκσιάν, που βρίσκεται στα σύνορα με το Σιτσουάν και το Σαανσί, είναι βαθιά μέσα στα βουνά. Η γεωργία μπορεί να είναι μια επίπονη δουλειά στις επικρατούσες συνθήκες, άρα μια εισροή αντρών ήταν απαραίτητη για να εξασφαλιστεί η επιβίωση των τοπικών οικογενειών, σύμφωνα με τον Λι.

Ορισμένοι ντόπιοι πιστεύουν ότι η παράδοση έχει τις ρίζες της στην ήττα αρκετών αγωνιστών Ταϊπίνγκ στο γειτονικό Σιτσουάν.

Για να αποφύγουν τη σύλληψη και την εκτέλεση από τον αυτοκράτορα, μερικοί από τους επιζώντες διέφυγαν και κρύφτηκαν σε αυτήν την απομονωμένη περιοχή. Για να διατηρήσουν ένα χαμηλό προφίλ, πολλοί αποφάσισαν να παντρευτούν και να πάρουν τα επίθετα των συζύγων τους.

Σύμφωνα με τον Λι, αυτή η παράδοση ήταν στο απόγειό της πριν από την ίδρυση της ΛΔΚ το 1949, αλλά με τις κοινωνικές αλλαγές που έγιναν μετά, γίνεται όλο και λιγότερο κυρίαρχη.

"Μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 1970, οι γυναίκες απολάμβαναν αναμφισβήτητα τον κυρίαρχο ρόλο στην οικογένεια", αναφέρει ο Λι. "Κατά τη διάρκεια των οικογενειακών συγκεντρώσεων κάθονταν πάντα σε εξέχουσες θέσεις και, αν ένας γάμος αποτύγχανε, αυτές έπαιρναν το μεγαλύτερο μερίδιο της ιδιοκτησίας."

Τα τελευταία χρόνια, το πρόγραμμα αστικοποίησης της Κίνας βλέπει πολλούς νέους να μετακινούνται σε μεγάλες πόλεις, οπότε αυτή η παλιά παράδοση δεν είναι τόσο ισχυρή όσο πριν.

"Στο παρελθόν, οι γαμπροί έπαιρναν το οικογενειακό όνομα της συζύγου την ημέρα του γάμου τους, αλλά τα τελευταία χρόνια αυτό είναι εθελοντικό, έτσι ώστε οι άνδρες να μπορούν να διατηρήσουν τα ονόματά τους, εφ 'όσον και οι δύο οικογένειες είναι ευτυχείς με αυτό", δήλωσε ο Λι.

Ο Χαν Γιανγκμίν, καθηγητής και ειδικός στα λαϊκά έθιμα στο Βορειοδυτικό Πανεπιστήμιο του Σι'αν, πρωτεύουσα του Σαανσί, δήλωσε ότι η πεποίθηση ότι οι άντρες είναι ανώτεροι από τις γυναίκες είναι αδύναμη στην Κανγκσιάν και είναι αποδεκτό ότι θα ζήσουν με την οικογένεια της συζύγου τους μετά το γάμο.

"Πολλοί γονείς που έχουν μόνο κόρες ή των οποίων οι κόρες δεν θέλουν να φύγουν, είναι ευτυχείς όταν βρίσκουν γαμπρό που θα ζήσει μαζί τους", ανέφερε. "Σε τέτοιες οικογένειες, ο σύζυγος και οι γονείς της συζύγου συνήθως είναι πολύ καλά μαζί."

Το έθιμο είναι επίσης διαδεδομένο και σε λίγες, σχετικά απομονωμένες, περιοχές της βορειοδυτικής και νοτιοδυτικής Κίνας, όπως οι επαρχίες Σαανσί και Γιουνάν, πρόσθεσε ο Χαν.

"Για παράδειγμα, σε μέρη του Σαανσί, οι φτωχοί άνδρες που δεν μπορούν να αντέξουν οικονομικά μια προίκα ζουν με τις συζύγους τους και γίνονται μέλη των οικογενειών τους. Ο άντρας φροντίζει τα πεθερικά του και κληρονομεί την περιουσία τους ενώ τα παιδιά του παίρνουν το μητρικό επίθετο."

Στην αρχαιότητα, ένας άνδρας που ζούσε στο σπίτι της συζύγου του είχε συνήθως χαμηλότερη θέση στην οικογενειακή ιεραρχία, αλλά η κοινωνική ανάπτυξη έχει δει την εξέλιξη των εθίμων και οι άντρες και οι γυναίκες γίνονται ίσοι σε πολλά μέρη, είπε ο ίδιος.

Το 1990, ο Γουάνγκ Καϊτσάι από το χωριό Σονγκού, παντρεύτηκε στο Γιανγκμπά. Αναφέρει ότι οι γονείς του υποστήριξαν την απόφασή του επειδή γνώριζαν ότι οι προοπτικές του θα ήταν πιο λαμπρές εκεί από ό, τι στο Σονγκού, το οποίο ήταν τόσο απομονωμένο και φτωχό που έως το 2005 δεν είχε ασφαλτοστρωμένο δρόμο για να το συνδέει με άλλα χωριά.

Την ημέρα του γάμου του, ο Γουάνγκ άφησε το Σονγκού συνοδευόμενος από περισσότερους από 30 συγγενείς και έφτασε στο οικογενειακό σπίτι της αρραβωνιαστικιάς του με ένα όχημα που είχαν στείλει. Έφερε μόνο μερικά έπιπλα όπως τραπέζια και καρέκλες ως προίκα.

Οι δύο κόρες του, που τώρα είναι περίπου 20 χρονών, σπουδάζουν στο Σι'αν και το Τσενγκντού, πρωτεύουσα του Σιτσουάν. Ο Γουάνγκ είπε ότι δεν θα εμπλακεί στους μελλοντικούς γάμους τους, αλλά ελπίζει ότι θα ζήσουν κοντά σε αυτόν και τη σύζυγό του, ει δυνατόν.

«Όταν παντρευτούν, μπορούν να ακολουθήσουν τους συζύγους τους αν το επιθυμούν, αλλά ελπίζω ότι τουλάχιστον μία από αυτές θα ζήσει κοντά μας για να μας φροντίζει όταν θα γεράσουμε.»