Οι Κινέζοι ηγέτες έχουν ορίσει ως βασικό στόχο για το επόμενο έτος την αντιμετώπιση των χρεών της κυβέρνησης, απειλώντας με αυστηρότερη οικονομική πειθαρχία προκειμένου να υπερασπιστεί την οικονομική σταθερότητα.
Η αντιμετώπιση του κινδύνου που συνδέεται με το χρέος των τοπικών κυβερνήσεων ήταν ένα κύριο θέμα της Κεντρικής Οικονομικής Διάσκεψης Εργασίας (Central Economic Work Conference) που τελείωσε την προηγούμενη Παρασκευή. Παραδοσιακά, η διάσκεψη παίζει σημαντικό ρόλο στην οικονομική πολιτική του επόμενου έτους.
Η ανάγκη των τοπικών κυβερνήσεων για δάνεια αυξήθηκε κατά την περίοδο μεγάλων επενδύσεων και οικοδόμησης, αναπόσπαστο κομμάτι ενός πακέτου του 2008 που είχε σκοπό να ρυθμίσει τα αποτελέσματα της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης. Από τότε, αξιωματούχοι σε όλη τη χώρα συναγωνίζονται μεταξύ τους για να ξεκινήσουν έργα υποδομής βαριάς βιομηχανίας που εξασφαλίζουν τη ραγδαία αύξηση της οικονομίας και συνεπώς τη σύντομη προαγωγή τους. Σημαντικό μέρος των χρημάτων που επενδύθηκαν προέρχεται από δάνεια.
Κατά τη διάσκεψη, η κεντρική ηγεσία συμφώνησε να αλλάξει τη διοικητική νοοτροπία, που είναι απορροφημένη από την αύξηση του ΑΕΠ, λίγες μόλις ημέρες μετά την απόφαση του ΚΚΚ για ένα νέο σύστημα αξιολόγησης αξιωματούχων, το οποίο περιλαμβάνει το χρέος της τοπικής κυβέρνησης ως ένα σημαντικό δείκτη.
«Ο ορισμός του δημόσιου χρέους ως ένα βασικό θέμα που απαιτεί αντιμετώπιση είναι μια απάντηση στις ανησυχίες της αγοράς», είπε ο Ντινγκ Σουάνγκ, Ανώτερος Οικονομολόγος της Citi για την Κίνα. «Η δήλωση στην αγορά πως το χρέος των τοπικών κυβερνήσεων δεν θα εξαπλωθεί χωρίς περιορισμό είναι μια διαχείριση προσδοκιών.»
«Δεν είναι αδύνατο να αποφευχθούν οι κίνδυνοι εάν η κεντρική κυβέρνηση δώσει αρκετή προσοχή», πρόσθεσε ο Ντινγκ. «Το σενάριο είναι να αντιμετωπιστεί πρώτα η αύξηση. Εάν το χρέος σταματήσει να αυξάνεται σε φούσκα, το επίπεδο του χρέους της Κίνας θα μειωθεί ενώ το ΑΕΠ θα αυξάνεται.»
Το αυξανόμενο χρέος των τοπικών κυβερνήσεων έχει προσκαλέσει ανησυχία ότι τα κρυμμένα προβλήματα χρέους θα μπορούσαν να προσκαλέσουν αστάθεια στο τραπεζικό σύστημα. Ως εκ τούτου, όσοι χαράσσουν τις πολιτικές της Κίνας επαγρυπνούν για οικονομικούς κινδύνους.
Το Εθνικό Γραφείο Ελέγχου (National Audit Office, NAO) υπολογίζει το χρέος των τοπικών κυβερνήσεων γύρω στα 10,7 δις γιουάν (1,64 δις δολάρια) ως το τέλος του 2010. Τη στιγμή που το χρέος της κυβέρνησης συνέχιζε να αυξάνεται, το ΝΑΟ δήλωσε έλεγχο σε εθνικό επίπεδο για το χρέος της κυβέρνησης τον Ιούλιο. Τα αποτελέσματα δεν έχουν δημοσιευτεί ακόμα.
Πολλά μέσα χρηματοδότησης τοπικής κυβέρνησης (LGFVs) παρατηρούν τη ρευστότητά τους να μειώνεται σημαντικά, ενώ ταυτόχρονα το χρέος τους έχει αυξηθεί, σύμφωνα με μια αναφορά που εκδόθηκε από τη Moody's νωρίτερα το 2013.
Μεταξύ 388 εταιρειών οικοδόμησης πόλεων που αξιολόγησε ο οργανισμός, μόνο 53% από αυτές έχουν ρευστό που να καλύπτει το υπολογισμένο χρέος και τις πληρωμές τόκων του 2013 χωρίς να χρειαστεί να καταφύγουν σε περαιτέρω δανεισμό. Το χρέος των τοπικών κυβερνήσεων τροφοδοτεί σημαντικά τη σκιώδη τραπεζική της Κίνας. Οι ρυθμιστικές αρχές έχουν απαγορεύσει στις τράπεζες να παρέχουν απευθείας δάνεια σε LGFVs, αναγνωρίζοντας ότι έχουν δανείσει υπερβολικά μεγάλα ποσά, ωστόσο οι τοπικές κυβερνήσεις έχουν ακόμα τη δυνατότητα να πραγματοποιούν τις φιλόδοξες επενδύσεις τους, χρηματοδοτημένες ακανόνιστα μέσω δανείων για λογαριασμό τρίτων και τα προϊόντα διαχείρισης πλούτου.
Αναλυτές λένε ότι πολλές σκιώδεις τραπεζικές δραστηριότητες είναι στην πραγματικότητα νέα κανάλια σχεδιασμένα από τράπεζες και για τράπεζες με σκοπό να αντλούν χρήματα σε LGFVs. Οι τοπικές κυβερνήσεις είναι πρόθυμες να πληρώσουν επιτόκια πολύ υψηλότερα από άλλους πλειοδότες, καθώς το τρέχον οικονομικό σύστημα επιβάλλει λίγους περιορισμούς σχετικά με το χρέος.
«Το χρέος των τοπικών κυβερνήσεων της Κίνας είναι ο μεγαλύτερος μεσοπρόθεσμος κίνδυνος της Κίνας. Στις τοπικές κυβερνήσεις δεν πρέπει να επιτραπεί να αυξήσουν το δανεισμό τους χωρίς περιορισμό,» είπε ο Τζιεν Τσανγκ, επικεφαλής οικονομολόγος της Barclays στην Κίνα. «Το βασικό ζήτημα είναι να βρουν πρότυπα που να περιορίζουν την τρέχουσα χρηματοδότηση, η οποία δεν λαμβάνει υπόψη το κόστος.»
Κατά τη διάσκεψη, οι ηγέτες υποσχέθηκαν ότι αυστηρές διαδικασίες για την αύξηση του χρέους θα τεθούν σε εφαρμογή.
Αναλυτές είπαν ότι οι τοπικές κυβερνήσεις θα το βρουν δύσκολο να δανειστούν το επόμενο έτος, ειδικά όταν θα προσπαθούν να ξεπληρώσουν παλιά χρέη με νέο δανεισμό.
«Πιστεύουμε ότι ομόλογα της τοπικής κυβέρνησης θα αντικαταστήσουν σταδιακά τα LGFV δανεισμένα από τράπεζες και σκιώδη τραπεζικά κανάλια. Ως εκ τούτου, θα μειωθεί ο κίνδυνος των μη εξυπηρετούμενων δανείων που αντιμετωπίζουν οι τράπεζες», είπε ο Μα Τζιούν, επικεφαλής οικονομολόγος της Deutsche Bank Greater China.
Για τη δημιουργία μιας αποτελεσματικής αγοράς ομολόγων στην οποία οι τιμές αντικατοπτρίζουν ρεαλιστικά τους κινδύνους, η κεντρική κυβέρνηση πρέπει να περιορίσει τις προσδοκίες διάσωσης που έχουν οι τοπικές κυβερνήσεις.
Μια δήλωση που εκδόθηκε μετά τη διάσκεψη λέει ότι οι τοπικές κυβερνήσεις θα είναι υπεύθυνες για τα χρέη τους.
Ενώ το αυξανόμενο χρέος μπορεί να υπονομεύσει τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα, λίγοι αναμένουν κύμα χρεοκοπίας, παρόλο που η αύξηση του ΑΕΠ μειώνεται.
«Η πιθανότητα μαζικών χρεοκοπιών είναι μικρή», είπε ο Ντινγκ. «Είναι ακόμα εύκολο να ξεπληρωθεί ένα χρέος και οι τοπικές κυβερνήσεις έχουν τη δυνατότητα να πληρώσουν τουλάχιστον τα επιτόκια.»
Η Moody's δεν αναμένει τη χρεοκοπία πολλών LGFV. «Επί του παρόντος, δεν έχουμε παρατηρήσει κανένα χρέος ομολόγων», είπε ο οργανισμός αξιολόγησης τον προηγούμενο μήνα. «Πιστεύουμε ότι η κυβέρνηση θα παρενέβαινε για να αποφευχθεί ένα τέτοιο σενάριο και η ενδεχόμενη απώλεια ρευστότητας στην αγορά.»
[ 
]
